بعد از لیزر زگیل تناسلی چه پمادهایی بزنیم؟

پس از لیزر زگیل تناسلی، پزشک معمولاً پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی مانند موپیروسین یا تتراسایکلین را برای پیشگیری از عفونت و سپس پمادهای ترمیم‌کننده مانند سیکالفیت یا زینک اکساید را برای تسریع بهبود و کاهش جای زخم تجویز می‌کند. استفاده دقیق از این پمادها طبق دستور پزشک برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از عوارض ضروری است و هرگز نباید خودسرانه مصرف شوند.

درمان زگیل تناسلی با لیزر یکی از مؤثرترین روش‌ها برای از بین بردن ضایعات ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این روش با دقت بالا، حداقل آسیب به بافت‌های اطراف را به همراه دارد و به حذف زگیل‌ها کمک می‌کند. با این حال، موفقیت نهایی درمان تنها به مهارت پزشک و کیفیت دستگاه لیزر محدود نمی‌شود؛ بلکه مراقبت‌های پس از لیزر، به ویژه نقش پمادها در روند بهبودی، کاهش احتمال عوارض و جلوگیری از بازگشت بیماری، حیاتی است. آگاهی از این مراقبت‌ها و نحوه صحیح استفاده از پمادها به شما کمک می‌کند تا این دوره را با آرامش و اطمینان بیشتری سپری کنید و به نتیجه مطلوب دست یابید. همواره باید به یاد داشت که هرگونه تصمیم‌گیری دارویی و مراقبتی باید تحت نظر و با دستور مستقیم پزشک متخصص انجام شود.

چرا استفاده از پمادها پس از لیزر زگیل تناسلی ضروری است؟

استفاده از پمادها پس از لیزر زگیل تناسلی یک جزء کلیدی در فرآیند بهبودی و پیشگیری از عوارض است. هدف از تجویز این پمادها فراتر از صرفاً تسکین علائم موقت است و به چندین جنبه حیاتی از دوره نقاهت کمک می‌کند. این پمادها لایه‌ای محافظ روی ناحیه حساس درمان‌شده ایجاد می‌کنند که به جلوگیری از ورود عوامل بیماری‌زا و تحریکات خارجی کمک می‌کند. همچنین، ترکیبات فعال موجود در آن‌ها می‌توانند به طور مستقیم بر فرآیندهای بیولوژیکی درگیر در ترمیم بافت تأثیر بگذارند و به بهبود سریع‌تر و مؤثرتر ناحیه کمک کنند.

دلایل اصلی ضرورت استفاده از پمادها شامل موارد زیر است:

• پیشگیری از عفونت باکتریایی: زخم‌های کوچک ایجاد شده پس از لیزر، مستعد عفونت هستند. پمادهای آنتی‌بیوتیک با کنترل رشد باکتری‌ها، خطر عفونت را به حداقل می‌رسانند.
• کاهش التهاب و درد: لیزر ممکن است باعث قرمزی، تورم و درد در ناحیه درمان شود. برخی پمادها با خاصیت ضدالتهابی، به کاهش این علائم کمک می‌کنند و راحتی بیمار را افزایش می‌دهند.
• تسریع روند ترمیم پوست: پمادهای ترمیم‌کننده با تحریک بازسازی سلول‌های پوستی و کلاژن‌سازی، فرآیند طبیعی بهبود زخم را تسریع می‌بخشند. این امر به بسته شدن سریع‌تر زخم‌ها و بازگشت پوست به حالت عادی کمک می‌کند.
• به حداقل رساندن احتمال تشکیل اسکار: با تسریع ترمیم و حفظ رطوبت در ناحیه، پمادها به کاهش چشمگیر احتمال تشکیل اسکار (جای زخم دائمی) کمک می‌کنند و نتیجه زیبایی بهتری را به ارمغان می‌آورند.
• کاهش احتمال عود زگیل‌ها (در برخی موارد): برخی پمادهای خاص با تقویت پاسخ ایمنی موضعی، به بدن در مقابله با ویروس HPV کمک کرده و می‌توانند احتمال بازگشت زگیل‌ها را کاهش دهند، البته این پمادها معمولاً پس از بهبودی اولیه زخم‌ها تجویز می‌شوند.

آشنایی با انواع پمادهای رایج پس از لیزر زگیل تناسلی

پس از لیزر زگیل تناسلی، پزشک معالج بر اساس وضعیت فردی شما، نوع و وسعت ضایعات درمان‌شده و پاسخ بدن به درمان، پمادهای مختلفی را تجویز می‌کند. این پمادها هر یک کاربرد خاصی دارند و برای مراحل مختلف بهبودی طراحی شده‌اند. شناخت این دسته‌ها و نحوه صحیح مصرف آن‌ها برای دستیابی به بهترین نتیجه درمانی ضروری است.

پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی

این پمادها اولین خط دفاعی در برابر عفونت‌های باکتریایی در محل زخم‌های تازه ناشی از لیزر هستند. هدف اصلی آن‌ها جلوگیری از رشد باکتری‌ها و محافظت از ناحیه در حال بهبود است.

• کاربرد اصلی: پیشگیری از عفونت باکتریایی در زخم‌های باز اولیه و کمک به حفظ محیط استریل در ناحیه درمان شده.
• نمونه‌های رایج: موپیروسین (Mupirocin)، تتراسایکلین (Tetracycline)، نئومایسین (Neomycin). انتخاب نوع آنتی‌بیوتیک بر عهده پزشک است.
• نحوه مصرف:
  • زمان شروع: معمولاً بلافاصله پس از عمل جراحی لیزر و برای روزهای اولیه دوره نقاهت.
  • آماده‌سازی: ناحیه مورد نظر را با آب ولرم و شوینده ملایم (ترجیحاً شوینده‌های توصیه شده توسط پزشک) به آرامی شستشو داده و سپس به روش ضربه‌ای و با یک حوله تمیز کاملاً خشک کنید.
  • مقدار: لایه نازک و یکنواختی از پماد باید روی محل لیزر شده مالیده شود. از مصرف بیش از حد پماد خودداری کنید.
  • تعداد دفعات: معمولاً ۱ تا ۳ بار در روز، دقیقاً طبق دستور پزشک.
  • مدت زمان: بسته به تشخیص پزشک، این دوره معمولاً برای ۵ تا ۱۰ روز ادامه می‌یابد.
• نکات مهم:
  • از مصرف پماد بیش از حد یا طولانی‌مدت خودداری کنید، زیرا می‌تواند منجر به مقاومت میکروبی یا تحریک پوست شود.
  • پرهیز از استفاده بر روی پوست سالم اطراف زخم.
• عوارض جانبی احتمالی: ممکن است شامل سوزش خفیف، قرمزی، خارش یا بثورات پوستی باشد. در صورت تشدید یا پایدار ماندن این علائم، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

پمادهای ترمیم‌کننده و بازسازی‌کننده پوست

این دسته از پمادها نقش حیاتی در فرآیند بازسازی و بهبود زیبایی پوست پس از بسته شدن زخم‌های اولیه ایفا می‌کنند. آن‌ها با فراهم کردن محیطی مناسب، به سلول‌های پوستی کمک می‌کنند تا سریع‌تر بازسازی شوند و کلاژن مورد نیاز برای ترمیم بافت را تولید کنند.

• کاربرد اصلی: تسریع بازسازی سلول‌های پوستی، تحریک کلاژن‌سازی، حفظ رطوبت پوست، و به حداقل رساندن احتمال تشکیل اسکار و جای زخم دائمی.
• نمونه‌های رایج:
  • سیکالفیت (Cicalfate): حاوی سولفات مس و روی است که به ترمیم و محافظت از پوست کمک می‌کند.
  • زینک اکساید (Zinc Oxide): دارای خواص محافظتی، قابض و ضد التهاب است و برای تسکین و محافظت از پوست استفاده می‌شود.
  • پمادهای حاوی دکسپانتنول (Bepanthen) یا ویتامین A و E نیز می‌توانند به بازسازی پوست کمک کنند.
• نحوه مصرف:
  • زمان شروع: معمولاً پس از پایان دوره پمادهای آنتی‌بیوتیک و با شروع مرحله ترمیم واقعی پوست (حدوداً از روز ۳ تا ۵ به بعد، پس از خشک شدن سطح زخم).
  • آماده‌سازی: ناحیه باید تمیز و کاملاً خشک باشد.
  • مقدار: لایه مناسبی از پماد را روی محل آسیب‌دیده بمالید.
  • تعداد دفعات: معمولاً ۲ تا ۳ بار در روز.
  • مدت زمان: تا بهبودی کامل پوست یا طبق نظر پزشک؛ ممکن است چند هفته ادامه یابد.
• نکات مهم:
  • مداومت در مصرف برای دستیابی به بهترین نتیجه زیبایی از اهمیت بالایی برخوردار است.
  • انتخاب محصول مناسب بر اساس نوع پوست و توصیه پزشک حائز اهمیت است.
• عوارض جانبی احتمالی: بسیار نادر، ممکن است شامل واکنش‌های آلرژیک خفیف باشد.

پمادهای ضدالتهاب (کورتیکواستروئیدهای موضعی ضعیف)

این پمادها تنها در موارد خاص و تحت نظارت دقیق پزشک تجویز می‌شوند، زیرا مصرف بی‌رویه یا نادرست آن‌ها می‌تواند عوارض جانبی ناخواسته داشته باشد. هدف آن‌ها کنترل التهاب شدید است.

• کاربرد اصلی: کاهش سریع قرمزی، تورم و خارش شدید در موارد خاص و تحت نظر پزشک.
• نمونه‌های رایج: هیدروکورتیزون (Hydrocortisone) با غلظت پایین (معمولاً ۰.۵% یا ۱%).
• نحوه مصرف:
  • زمان شروع: فقط در صورت بروز التهاب شدید و با دستور مستقیم پزشک.
  • مقدار: لایه بسیار نازکی از پماد.
  • تعداد دفعات: معمولاً ۱ تا ۲ بار در روز.
  • مدت زمان: بسیار کوتاه، مثلاً ۱ تا ۳ روز. هرگز طولانی‌تر از دستور پزشک مصرف نشود.
• نکات مهم:
  • مصرف خودسرانه یا طولانی‌مدت می‌تواند عوارض جانبی جدی مانند نازک شدن پوست، تغییر رنگ دائم، یا افزایش خطر عفونت قارچی را در پی داشته باشد.
  • هرگز برای زخم‌های باز استفاده نشود.
• عوارض جانبی احتمالی: نازک شدن پوست، آتروفی، هیپرپیگمانتاسیون (تیرگی پوست)، عفونت‌های فرصت‌طلب.

پمادهای تقویت‌کننده ایمنی موضعی / ضد ویروس (جهت پیشگیری از عود)

این دسته از پمادها معمولاً پس از بهبودی کامل زخم‌های ناشی از لیزر و با هدف کاهش احتمال بازگشت زگیل‌ها تجویز می‌شوند. آن‌ها به تقویت پاسخ ایمنی بدن در برابر ویروس HPV در ناحیه کمک می‌کنند.

• کاربرد اصلی: کمک به تقویت پاسخ ایمنی موضعی بدن برای مقابله با ویروس HPV و کاهش احتمال بازگشت زگیل‌ها پس از بهبودی کامل ضایعات.
• نمونه‌های رایج: آلدرا (Imiquimod)، پودوفیلوکس (Podofilox).
• نحوه مصرف:
  • زمان شروع: معمولاً پس از بهبودی کامل زخم‌های ناشی از لیزر و طبق پروتکل درمانی خاص پزشک.
  • پروتکل‌ها: اغلب چند بار در هفته و برای یک دوره زمانی مشخص (مثلاً ۱۲ تا ۱۶ هفته).
  • نحوه استفاده: رعایت دقیق دستورالعمل‌های خاص پماد و پزشک (مثلاً شستشوی پماد پس از چند ساعت).
• نکات مهم:
  • این پمادها برای درمان زگیل‌های فعال نیستند، بلکه برای پیشگیری یا در موارد خاص (مانند زگیل‌های بسیار کوچک و اولیه) تجویز می‌شوند.
  • مصرف آن‌ها می‌تواند با عوارض جانبی مانند تحریک شدید، قرمزی، درد و زخم شدن پوست همراه باشد که باید تحت نظر پزشک مدیریت شود.
• عوارض جانبی احتمالی: تحریک شدید، قرمزی، التهاب، درد، زخم شدن پوست، علائم شبیه آنفلوآنزا.

انتخاب و مصرف هر یک از این پمادها باید کاملاً تحت نظر پزشک متخصص صورت گیرد تا از اثربخشی درمان و جلوگیری از عوارض ناخواسته اطمینان حاصل شود. خوددرمانی می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد.

جدول مقایسه‌ای پمادهای رایج پس از لیزر زگیل تناسلی

دسته پماد	کاربرد اصلی	نمونه‌های رایج	زمان تقریبی مصرف	نکات مهم
آنتی‌بیوتیک موضعی	پیشگیری از عفونت باکتریایی زخم‌های تازه	موپیروسین، تتراسایکلین، نئومایسین	روزهای اولیه پس از لیزر (۵-۱۰ روز)	مصرف کوتاه مدت، جلوگیری از مقاومت میکروبی
ترمیم‌کننده و بازسازی‌کننده	تسریع بهبود، کاهش جای زخم، حفظ رطوبت	سیکالفیت، زینک اکساید، دکسپانتنول	پس از پایان آنتی‌بیوتیک (تا بهبودی کامل)	اهمیت مداومت برای نتیجه زیبایی، بدون عوارض جدی
ضدالتهاب (کورتیکواستروئید ضعیف)	کاهش قرمزی، تورم و خارش شدید	هیدروکورتیزون (غلظت پایین)	در موارد خاص و کوتاه مدت (۱-۳ روز)	فقط با دستور پزشک، عدم مصرف روی زخم باز، خطر نازک شدن پوست
تقویت‌کننده ایمنی / ضد ویروس	کاهش احتمال عود زگیل‌ها	آلدرا (ایمیکیمود)، پودوفیلوکس	پس از بهبودی کامل زخم‌ها (طبق پروتکل پزشک)	برای درمان زگیل فعال نیست، احتمال تحریک شدید پوست

نکات کلی مراقبت از ناحیه لیزر شده (مکمل استفاده از پمادها)

استفاده صحیح از پمادها تنها بخشی از مراقبت‌های جامع پس از لیزر زگیل تناسلی است. برای اطمینان از بهبودی کامل، پیشگیری از عوارض و به حداقل رساندن احتمال عود، رعایت نکات بهداشتی و سبک زندگی مناسب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدامات مکمل، به بدن شما کمک می‌کنند تا فرآیند ترمیم را به بهترین شکل ممکن طی کند و محیطی سالم برای بهبود فراهم شود.

مهم‌ترین نکات مراقبتی شامل موارد زیر هستند:

• بهداشت دست: همیشه قبل و بعد از استعمال پماد یا هرگونه دست زدن به ناحیه لیزر شده، دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشویید تا از انتقال آلودگی‌ها جلوگیری شود.
• تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه: محل لیزر شده را همواره تمیز و خشک نگه دارید. رطوبت محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌کند.
• شستشو: دوش گرفتن معمولاً ۲۴ ساعت پس از لیزر با آب ولرم و صابون ملایم و بدون عطر (توصیه شده توسط پزشک) مجاز است. از آب داغ یا پاشش مستقیم آب با فشار زیاد بر روی ناحیه لیزر شده خودداری کنید. شستشوی آرام و ملایم کافی است.
• خشک کردن: پس از شستشو، ناحیه را با یک حوله نرم و تمیز، به آرامی و به صورت ضربه‌ای خشک کنید. از کشیدن یا مالش حوله بر روی پوست جداً پرهیز نمایید، زیرا می‌تواند به زخم‌ها آسیب برساند.
• پوشاک مناسب: از پوشیدن لباس زیر نخی، گشاد و تنفس‌پذیر استفاده کنید. لباس‌های تنگ و ساخته شده از الیاف مصنوعی می‌توانند باعث اصطکاک، تعریق و رطوبت شوند که برای روند بهبودی مضر است.
• پرهیز از دستکاری: از دستکاری، کندن زخم‌ها، دلمه‌ها یا تلاش برای جدا کردن پوست مرده از ناحیه درمان شده، جداً خودداری کنید. این کار می‌تواند منجر به عفونت، تأخیر در بهبود و ایجاد اسکار (جای زخم) دائمی شود.
• فعالیت بدنی: از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین، ورزش‌های شدید، بلند کردن اجسام سنگین و هرگونه فعالیتی که باعث فشار یا اصطکاک در ناحیه تناسلی می‌شود، تا زمان بهبودی کامل خودداری کنید.
• رابطه جنسی: از برقراری رابطه جنسی تا زمان بهبودی کامل زخم‌ها و تأیید پزشک معالج (معمولاً ۲ تا ۴ هفته یا بیشتر) پرهیز کنید. این اقدام برای جلوگیری از آسیب به ناحیه در حال ترمیم و کاهش خطر انتقال ویروس ضروری است.
• استخر، سونا و جکوزی: تا زمان بهبودی کامل زخم‌ها و دریافت مجوز از پزشک، از رفتن به استخر، سونا، جکوزی و استفاده از وان حمام خودداری کنید. آب‌های عمومی و محیط‌های مرطوب می‌توانند خطر عفونت را به شدت افزایش دهند.
• تغذیه و سبک زندگی: مصرف مایعات کافی، رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات تازه، خواب کافی و دوری از استرس به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. یک سیستم ایمنی قوی در مقابله با ویروس HPV و پیشگیری از عود بیماری نقش حیاتی دارد.

چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنیم؟ (علائم هشداردهنده)

دوره نقاهت پس از لیزر زگیل تناسلی معمولاً با علائمی مانند قرمزی خفیف، تورم جزئی و درد یا سوزش کم همراه است که طبیعی تلقی می‌شود. با این حال، بروز برخی علائم می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر مانند عفونت یا واکنش آلرژیک باشد و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد. در چنین شرایطی، تأخیر در دریافت مراقبت پزشکی می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای در پی داشته باشد.

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فوراً با پزشک معالج خود یا نزدیک‌ترین مرکز درمانی تماس بگیرید:

• درد شدید و فزاینده: اگر درد در محل درمان به جای کاهش، افزایش یابد و با مسکن‌های معمول کنترل نشود، باید جدی گرفته شود.
• افزایش ناگهانی قرمزی، تورم و حرارت: این علائم، به ویژه اگر با انتشار به نواحی اطراف همراه باشند، می‌توانند نشانه عفونت باشند.
• خروج ترشحات غیرعادی: خروج ترشحات چرکی، بدبو یا زرد رنگ از زخم‌ها، از مهم‌ترین علائم عفونت است.
• خونریزی شدید یا مداوم: مقداری لکه بینی یا خونریزی خفیف طبیعی است، اما خونریزی شدید، مداوم یا غیرقابل کنترل نیاز به بررسی فوری دارد.
• تب و لرز: بروز تب (بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد) و لرز همراه با علائم موضعی، نشانه عفونت سیستمیک است.
• احساس ناخوشی عمومی: ضعف، بی‌حالی شدید یا احساس ناخوشی عمومی که با روند طبیعی بهبودی همخوانی ندارد.
• بروز بثورات پوستی گسترده یا کهیر: این علائم می‌توانند نشان‌دهنده واکنش آلرژیک به پمادها یا سایر داروها باشند.
• علائم واکنش آلرژیک شدید: مانند تنگی نفس، تورم صورت یا گلو (خس‌خس سینه) که وضعیت اورژانسی محسوب می‌شود.
• مشاهده ضایعات جدید یا عود سریع زگیل‌ها: اگر زگیل‌های جدیدی در همان ناحیه یا اطراف آن به سرعت ظاهر شوند، باید به پزشک اطلاع داده شود.

در هر صورت، اگر کوچکترین نگرانی در مورد روند بهبودی خود دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. حفظ آرامش و پیگیری دقیق دستورالعمل‌های پزشک، کلید یک دوره نقاهت موفق است.

نتیجه‌گیری

درمان زگیل تناسلی با لیزر یک گام مؤثر و پیشرفته در مسیر بهبودی از این عارضه است، اما این تنها آغاز راه است. موفقیت نهایی و پایدار این فرآیند، نه فقط به دقت و مهارت جراح در طول عمل، بلکه به تعهد و همکاری بیمار در رعایت دقیق مراقبت‌های پس از لیزر بستگی دارد. از انتخاب و مصرف صحیح پمادها، که نقش حیاتی در پیشگیری از عفونت، تسریع ترمیم و کاهش اسکار دارند، گرفته تا رعایت دقیق بهداشت، پرهیز از فعالیت‌های آسیب‌زا و تقویت سیستم ایمنی بدن، همگی اجزای جدایی‌ناپذیری از این پازل هستند.

با رعایت تمامی این دستورالعمل‌ها، شما می‌توانید به بهترین نتیجه ممکن دست یابید و از بازگشت زگیل‌ها جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که هرگونه ابهام یا بروز مشکل در طول دوره نقاهت، نیازمند مشورت فوری با پزشک متخصص است. انتخاب یک مرکز درمانی معتبر و باتجربه برای انجام لیزر زگیل تناسلی و پیگیری‌های پس از آن، آرامش خاطر شما را تضمین می‌کند.

اگر به دنبال خدمات تخصصی و مطمئن در زمینه درمان بیماری‌های مقعدی با لیزر هستید، هیوا لیزر با بهره‌مندی از جدیدترین تجهیزات و کادر درمانی مجرب، آماده ارائه خدماتی با بالاترین کیفیت به شما عزیزان است. مرکز تخصصی هیوا لیزر به عنوان هیوا لیزر مرکز لیزر بیماری های مقعدی، در تمام مراحل تشخیص، درمان و مراقبت‌های پس از آن، در کنار شما خواهد بود تا تجربه‌ای ایمن و رضایت‌بخش را برایتان رقم بزند.

سوالات متداول

آیا می‌توانم از پمادهای سوختگی یا پمادهای خانگی برای بهبود سریع‌تر زخم‌های لیزر زگیل تناسلی استفاده کنم؟

خیر، هرگز نباید از پمادهای سوختگی یا درمان‌های خانگی بدون مشورت با پزشک استفاده کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک پوست، عفونت یا تأخیر در بهبودی شوند.

اگر پماد تجویز شده باعث سوزش شدید یا خارش شد، آیا می‌توانم مصرف آن را قطع کنم یا پماد دیگری را جایگزین کنم؟

خیر، در صورت بروز سوزش شدید یا خارش، بلافاصله مصرف پماد را قطع کرده و با پزشک معالج خود تماس بگیرید؛ هرگز پماد را خودسرانه جایگزین نکنید.

آیا پمادهای خاصی برای کاهش احتمال بازگشت زگیل‌ها پس از بهبودی کامل وجود دارد و نحوه عملکرد آن‌ها چگونه است؟

بله، پمادهایی مانند آلدرا (ایمیکیمود) وجود دارند که با تقویت پاسخ ایمنی موضعی بدن، به کاهش احتمال بازگشت زگیل‌ها پس از بهبودی کامل زخم‌ها کمک می‌کنند.

چه مدت پس از اتمام دوره مصرف پمادها، می‌توانم فعالیت‌های روزمره از جمله ورزش یا شنا را از سر بگیرم؟

معمولاً پس از بهبودی کامل زخم‌ها و تأیید پزشک (بین ۲ تا ۴ هفته یا بیشتر)، می‌توانید فعالیت‌های روزمره از جمله ورزش و شنا را با احتیاط از سر بگیرید.

آیا لازم است پس از هر بار شستشو، پماد را مجدداً استفاده کنم، حتی اگر پزشک دفعات مشخصی را تعیین کرده باشد؟

بله، توصیه می‌شود پماد را طبق دستور پزشک و پس از هر بار شستشو و خشک کردن ناحیه استفاده کنید، مگر اینکه پزشک دستورالعمل دیگری داده باشد.