نشنال اینترست: دوران ناوهای هواپیمابر آمریکا به سرآمده است

آخرین به روز رسانی: 24/12/1402

خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

یک نشریه آمریکایی در یادداشتی با اشاره به افزایش توانمندی های رقبای آمریکا، از جمله ایران، چین و روسیه در کسب و ارتقای جنگ افزارهای ارزان تر و قابل اشاعه تر، ناوهای هواپیمابر را با توجه به قدرت مانور پایین و هزینه های گزافشان، از نظر راهبردی ناکارآمد تلقی کرد.

به گزارش نادیاتور، ناوهای هواپیمابر که روزی از مهم ترین ارکان قدرت نیروی دریایی آمریکا بود، بیش از پیش به دلیل اشاعه فناوری های «ضد دسترسی/ممانعت منطقه ای»( A2/AD) توسط رقبای آمریکا، از جمله چین، روسیه، ایران و کره شمالی، بیش از پیش خارج از رده محسوب می شود.

در این یادداشت به قلم «براندون جی وِیچرت» کارمند پیشین کنگره آمریکا و تحلیلگر مسایل ژیوپولتیکی که در نشریه «نشنال اینترست» منتشر شده است، با این مقدمه در ادامه آمده است: این فناوری ها باعث می شوند ناوهای هواپیمابر با وجود هزینه های گزاف و ضعف هایشان، در سناریوهای درگیری امروزی کارآیی کمتری داشته باشند، به ویژه در قبال توانمندی های A2/AD چین در درگیری های احتمالی بر سر تایوان یا دریای چین جنوبی. با وجود این که کارآیی راهبردی این ناوها در مقایسه با سامانه های ارزان تر و شایع تری مانند A2/AD رو به افول است، آمریکا به سرمایه گذاری های هنگفت در زمینه این ناوها ادامه می دهد که به نوعی، نمادهای فرهنگی آن نیز محسوب می شوند.

رسانه آمریکایی نوشت ناو هواپیمابر یکی از پرهزینه ترین جنگ افزارهای نظامی در تاریخ محسوب می شوند. این جنگ افزارها به پیروزی در جبهه جنگ جهانی دوم کمک کردند. در طی جنگ سرد، موجب بازدارندگی در قبال شوروی شد و پس از آن نیز به حفظ صلحی که به سختی حاصل شده بود، کمک کرد. با این وجود، در سال های 2000، به ویژه از سال 2010، ناو هواپیمابر قربانی بازدهی نزولی آن شد.

به رغم این، نیروی دریایی آمریکا و کنگره همچنان دلارهای مالیات دهندگان را صرف ناوهوای هواپیمابر می کنند. در عین حال، هر سال که می گذرد، به لطف رونق یافتن فناوری های ضد دسترسی/ممانعت منطقه ای که رقبای آمریکا(چین، روسیه، ایران و کره شمالی) بی محابا در حال به کارگیری آن هستند، کارآیی ناو هواپیمابر کمتر می شود.

نشنال اینترست: دوران ناوهای هواپیمابر آمریکا سرآمده است
ناو هواپیمابر آمریکایی «USS Harry S. Truman»

در صورت بروز درگیری میان آمریکا و جمهوری خلق چین بر سر تایوان یا کنترل دریای چین جنوبی، با توجه به توانمندی های چین در زمینه این فناوری های یادشده، احتمال دارد که ناوهای هواپیمابر آمریکا از همان ابتدای جنگ کنار گذاشته شوند. این جنگ افزاها بیش از حد گران، غیرقابل جایگزینی و بیش از حد در قبال زرداخانه تسلیحات چین که در آن فناوری A2/AD به کار رفته است، آسیب پذیرند.

با وجود این، دول آمریکا مبالغ قابل توجهی را روی این جنگ افزار سرمایه گذاری کرده است. افزون بر این، به نوعی نماد فرهنگی در آمریکا نیز تبدیل شده است.

از این رو، احتمال این که هر کسی در واشنگتن که قدرت را در دست دارد، تمایلی به استفاده از سامانه های تسلیحاتی سودمندتر نشان دهد، کم است. در عوض، این هیولاهای غول پیکر در مناطقی از جهان که دشمنان آمریکا سامانه های A2/AD در اختیار نداشته باشند، برای انجام دادن ماموریت های فنی اعزام خواهند شد.

نگارنده در ادامه این یادداشت مطرح می کند: مسیله اصلی تر درباره ناوهای هواپیمابر این است که آن ها از تسلیحات A2/AD که تهدیدشان می کند، گران تر و پیچیده تر هستند. افزون بر این، اشاعه این سامانه ها آسان است. بنابراین، چین یا روسیه می توانند به آسانی این فناوری را به دیگر رقبای آمریکا مانند ایران، کره شمالی یا ونزویلا عرضه کنند. هر یک از این کشورهای رقیب نیز می توانند سامانه های A2/AD را در اختیار بازیگران غیردولتی متحد با خود قرار دهند.

نشنال اینترست: دوران ناوهای هواپیمابر آمریکا سرآمده است
ناو هواپیمابر آمریکایی «USS George H.W. Bush»

نشنال اینترست نوشت کسانی که موافق هستند سامانه های A2/AD تهدیدی واقعی برای ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا محسوب می شوند اما می توان از این هواپیمابرها برای دیگر ماموریت های کم خطر استفاده کرد، نباید خود را فریب بدهند؛ به محض این که برای همه روشن شود سامانه های A2/AD که ارزان تر هستند، می توانند با ارزش ترین بخش نیروی دریایی آمریکا را گروگان بگیرند، تک تک دشمنان آمریکا این سامانه های تسلیحاتی را تهیه خواهند کرد.

به سرعت، ناوهای هواپیمابر و دیگر ناوها دیگر ابزارهای مهم نمایش قدرت نظامی آمریکا در سرزمین های دوردست نخواهند بود. کارآیی این جنگ افزارهای گران و پیچیده کمتر و کمتر خواهد شد و این هرگونه توجیه برای هزینه شان را بی اثر خواهد کرد.

این تا زمانی است که ارتش آمریکا بتواند اقدامات تقابلی موثری در قبال سامانه های در حال اشاعه A2/AD در سراسر جهان انجام دهد. از جمله، ایجاد ناوگان پیشرفته پهپادی برای انجام دادن عملیات های تهاجمی دوربرد در احاطه سامانه های A2/AD، ساخت تسلیحات بادوام هایپرسونیک برای غلبه بر سامانه های A2/AD موجود و نابود کردن آن ها، ساختن کشتی های کوچک تر با مانورپذیری بیشتر و گسترش ناوگان زیردریایی کشور که تمامی آن ها می توانند برای غلبه بر تهدید رو به افزایش A2/AD کمک کنند.

نبود این ناوهای هواپیمابر شکاف بزرگی در توانمندی های راهبردی آمریکا ایجاد خواهد کرد. شکافی که دشمنان آمریکا، مانند چین، با کمال میل از آن بهره خواهند برد.

پایان خبر نادیاتور