نمونه شکواییه جعل هویت

جعل هویت یکی از جرایم پیچیده و رو به افزایش است که می تواند منجر به سوءاستفاده های گسترده مالی، حقوقی و حتی امنیتی شود. شناسایی و پیگیری قانونی این جرم، مستلزم آگاهی کامل از تعاریف حقوقی، قوانین مرتبط و به ویژه نحوه تنظیم یک شکواییه دقیق و مستند است. این مقاله به تفصیل به این موضوعات می پردازد و راهنمای جامعی برای قربانیان جرم جعل هویت ارائه می دهد تا بتوانند با آگاهی کافی، مسیر قانونی خود را طی کنند.

۱. جعل هویت چیست؟ تعریف حقوقی و مصادیق آن

مفهوم هویت، مجموعه ای از ویژگی های منحصر به فرد یک فرد است که او را از دیگران متمایز می کند. این ویژگی ها شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، شماره ملی، آدرس، تصویر و سایر اطلاعات سجلی و شخصی است که در اسناد رسمی نظیر شناسنامه و کارت ملی درج می گردد. جعل هویت عبارت است از هرگونه اقدام عامدانه و متقلبانه برای معرفی خود به جای شخص دیگر یا ایجاد یک هویت ساختگی، به منظور ارتکاب جرم یا کسب منفعت نامشروع.

۱.۱. تعریف جامع هویت و جعل هویت در قوانین ایران

در نظام حقوقی ایران، هرچند جرمی تحت عنوان مستقل جعل هویت به صورت صریح در قانون مجازات اسلامی پیش بینی نشده است، اما مواد قانونی متعددی به مصادیق و ارکان این جرم پرداخته اند. اساساً، جعل هویت از طریق جعل یا استفاده از اسناد مجعول یا غصب عنوان محقق می شود. هدف جاعل در این جرم، بهره برداری از اعتبار، حقوق یا وضعیت قانونی فرد حقیقی یا حقوقی دیگری است.

۱.۲. تفاوت اساسی جعل هویت با جعل سند و جعل عنوان

برای درک دقیق جعل هویت، لازم است آن را از دو مفهوم نزدیک دیگر، یعنی جعل سند و جعل عنوان، متمایز کنیم. این سه جرم اغلب با یکدیگر همپوشانی دارند، اما از نظر رکن مادی و هدف نهایی تفاوت هایی دارند:

ویژگی	جعل هویت	جعل سند	جعل عنوان
رکن مادی (عمل فیزیکی)	معرفی خود به جای دیگری یا ایجاد هویت ساختگی (معمولاً با استفاده از اسناد یا اطلاعات جعلی)	تغییر یا ساخت سند به قصد تقلب (نوشته، امضا، مهر)	ادعای کذب یک سمت یا موقعیت خاص (پزشک، وکیل، مأمور دولتی)
هدف اصلی	سوءاستفاده از ویژگی ها یا حقوق شخص دیگر یا هویت ساختگی	تغییر حقیقت یک سند برای فریب دیگران	کسب اعتبار یا منفعت از طریق ادعای یک موقعیت کاذب
مصادیق	استفاده از شناسنامه متوفی، جعل کارت ملی برای کلاهبرداری	دست بردن در چک، جعل امضا در قرارداد، تغییر تاریخ اسناد	معرفی خود به عنوان وکیل بدون پروانه، پزشک تقلبی، مأمور دولتی
نوع ارتباط با اسناد	ممکن است با جعل سند همراه باشد یا از اسناد هویتی واقعی شخص دیگر استفاده شود.	تمرکز بر ماهیت خود سند و تغییر آن است.	کمتر مستقیماً با سند در ارتباط است، مگر اینکه سند نیز برای اثبات عنوان جعلی، جعل شود.

جعل هویت اغلب شامل استفاده از مدارک هویتی واقعی یا مجعول به نام دیگری است، در حالی که جعل سند بر تغییر فیزیکی یا ماهوی یک سند تمرکز دارد و جعل عنوان به ادعای کذب یک سمت یا موقعیت اشاره دارد.

۱.۳. ارکان جرم جعل هویت

هر جرم دارای سه رکن اصلی است که بدون وجود هر سه، جرم محقق نمی شود. جعل هویت نیز از این قاعده مستثنی نیست:

1. رکن قانونی: برای هر جرمی، باید یک قانون صریح وجود داشته باشد که آن عمل را جرم انگاری کرده و مجازات تعیین کند. همان طور که اشاره شد، هرچند جرم جعل هویت به این نام در قانون مجازات اسلامی نیامده، اما در قوانین خاصی مانند قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه مصوب ۱۳۷۰ و قانون جرایم رایانه ای، مصادیق آن جرم انگاری شده اند.
2. رکن مادی: عمل فیزیکی است که توسط جاعل برای تحقق جرم انجام می شود. در جعل هویت، این عمل می تواند شامل موارد زیر باشد:
   • استفاده از شناسنامه، کارت ملی یا سایر مدارک هویتی شخص دیگر به جای هویت خود.
   • تهیه و استفاده از مدارک هویتی مجعول (ساختگی).
   • ارائه اطلاعات کذب سجلی به مراجع رسمی.
   • ایجاد پروفایل های جعلی در فضای مجازی با مشخصات فرد دیگر.
3. رکن معنوی (سوءنیت): به قصد و اراده مجرمانه جاعل اشاره دارد. برای تحقق جرم جعل هویت، باید دو عنصر روانی وجود داشته باشد:
   • سوءنیت عام: قصد انجام عمل مجرمانه، یعنی معرفی خود به جای دیگری یا ساختن هویت جعلی.
   • سوءنیت خاص: قصد فریب دادن دیگری و کسب منفعت نامشروع یا ایراد ضرر به دیگری از این طریق. بدون این قصد خاص، صرف استفاده از مدارک دیگری (مثلاً برای شوخی) جرم جعل هویت تلقی نمی شود.

۱.۴. مصادیق شایع جعل هویت

مصادیق جرم جعل هویت در جامعه متنوع هستند و می توانند عواقب جدی برای قربانیان داشته باشند. برخی از رایج ترین مصادیق عبارتند از:

• استفاده از شناسنامه متوفی: یکی از قدیمی ترین مصادیق، استفاده از شناسنامه فرد فوت شده توسط شخص زنده به جای هویت خود است. این عمل می تواند برای فرار از تعقیب قضایی، دریافت خدمات یا حتی اهداف کلاهبردارانه صورت گیرد.
• جعل کارت ملی یا شناسنامه: ساخت یا تغییر کارت ملی یا شناسنامه با مشخصات جعلی یا تغییر مشخصات فردی در مدارک اصلی.
• سوءاستفاده از اطلاعات سجلی و شخصی: استفاده از شماره ملی، نام پدر و سایر اطلاعات هویتی فرد برای افتتاح حساب بانکی، اخذ وام، یا انجام معاملات بدون اطلاع و رضایت وی.
• معرفی خود به عنوان شخص دیگر در مراجع رسمی: حضور در دادگاه، دفاتر اسناد رسمی، یا اداره پلیس و معرفی خود با هویت فردی دیگر.

۲. بررسی قوانین مرتبط با جرم جعل هویت

همانطور که پیش تر اشاره شد، جرم جعل هویت عمدتاً در قوانین خاص مورد جرم انگاری قرار گرفته است. آشنایی با این قوانین برای طرح شکایت جعل هویت ضروری است.

۲.۱. قانون مجازات اسلامی (مواد عمومی مربوط به جعل و استفاده از سند مجعول)

قانون مجازات اسلامی به طور مستقیم به جرم جعل هویت تحت این عنوان نپرداخته است، اما مواد مربوط به جعل سند و استفاده از سند مجعول می تواند در مواردی که جعل هویت از طریق جعل اسناد هویتی رخ می دهد، اعمال شود:

• ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): به تعریف جعل پرداخته و مصادیق آن از قبیل ساختن نوشته یا سند یا مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیررسمی، خراشیدن، تراشیدن، قلم بردن، محو یا اثبات، سیاه کردن، تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی، الصاق یا به هم پیوستن قسمتی از سند با سند دیگر، به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و مواردی از این دست را بیان می کند. در صورتی که برای جعل هویت، سندی مانند شناسنامه یا کارت ملی جعل شود، این ماده قابلیت اعمال دارد.
• ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی: مقرر می دارد هر کس اسناد یا نوشته های غیررسمی را جعل کند یا با علم به جعل، آنها را مورد استفاده قرار دهد، علاوه بر جبران خسارت وارده، به حبس از سه ماه تا یک سال یا به سه میلیون تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. این ماده در مواردی که مدارک هویتی عادی (غیررسمی) جعل شوند یا از آن ها استفاده شود، کاربرد دارد.
• مواد ۵۳۲ تا ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی: به جعل اسناد رسمی و استفاده از آن ها می پردازد. اگر شناسنامه یا کارت ملی که اسناد رسمی هستند، جعل شوند، مجازات های سنگین تری در این مواد پیش بینی شده است.

۲.۲. قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه (مصوبه ۱۳۷۰)

این قانون به طور اختصاصی به جرم انگاری اعمالی می پردازد که مستقیماً با هویت و اسناد سجلی مرتبط هستند و مهم ترین منبع قانونی برای شکایت جعل هویت در ایران است:

• بند ب ماده ۲: مقرر می دارد: اشخاصی که عالماً عامداً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام از شناسنامه مکرر استفاده نمایند؛ یا به دریافت شناسنامه مکرر برای خود یا مولی علیه و یا به دریافت شناسنامه موهوم مبادرت کنند؛ و یا از شناسنامه دیگری خواه صاحب آن زنده یا مرده باشد؛ به نام هویت خود استفاده نمایند؛ به حبس از ۹۱ روز تا یک سال و یا به پرداخت جزای نقدی از ۲۰۰/۰۰۰ ریال تا ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال و یا به هر دو مجازات محکوم می شوند. این ماده به صراحت استفاده از شناسنامه دیگری به جای هویت خود را جرم انگاری کرده است.
• ماده ۹: هرکس برای فرار از تعقیب یا اجرای مجازات قانونی و یا به قصد اقدام به خروج غیرمجاز از کشور مبادرت به استفاده از شناسنامه دیگری به نام هویت خود نماید؛ علاوه بر تحمل مجازات اصلی به حبس از یک سال تا سه سال و به پرداخت جریمه از ۵۰۰/۰۰۰ ریال تا ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم می شود. این ماده به مواردی اشاره دارد که جعل هویت با هدف فرار از قانون انجام می شود و مجازات سنگین تری دارد.

۲.۳. قانون جعل هویت در مورد اتباع خارجی

قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه به اتباع خارجی نیز توجه کرده است تا از سوءاستفاده های هویتی در این حوزه جلوگیری شود:

• ماده ۱۱: هر غیرایرانی که قبل از تحصیل تابعیت ایرانی با ایرانی قلمداد کردن خود موجب تنظیم اسناد سجلی یا دریافت شناسنامه شود، به حبس از یک سال تا سه سال و پرداخت جزای نقدی از ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال تا ۳/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم می شود. این ماده برای جلوگیری از کسب تابعیت یا اسناد هویتی ایران به صورت غیرقانونی توسط اتباع خارجی وضع شده است.
• ماده ۱۲: هر غیرایرانی که شناسنامه افراد ایرانی را چه صاحب آن زنده یا مرده باشد به هر طریق به دست آورده و از آن برای ایرانی قلمداد کردن هویت خود استفاده نماید، علاوه بر محکومیت به حبس از دو سال تا پنج سال، به پرداخت جزای نقدی از ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال تا ۳/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم می شود. در صورتی که اعمال ارتکابی فوق توام با جعل یا استفاده از سند سجلی مجعول باشد مرتکب به حداکثر هر دو مجازات محکوم خواهد شد. این ماده مجازات سنگین تری را برای اتباع خارجی که از شناسنامه ایرانیان استفاده می کنند، در نظر گرفته است.

۲.۴. مجازات های قانونی تعیین شده برای انواع جعل هویت

همان طور که در مواد فوق ذکر شد، مجازات های جرم جعل هویت بسته به نوع عمل، هدف و تابعیت مرتکب، متفاوت است. این مجازات ها شامل حبس، جزای نقدی و در برخی موارد جبران خسارات وارده به قربانی است. شدت مجازات زمانی افزایش می یابد که جعل هویت با جرایم دیگری مانند کلاهبرداری یا فرار از قانون همراه باشد. هدف از تعیین این مجازات ها، حفظ نظم عمومی، جلوگیری از سوءاستفاده های هویتی و حمایت از حقوق شهروندان است.

۳. چرا جعل هویت رخ می دهد؟ (دلایل و انگیزه ها)

پیچیدگی جرم جعل هویت تنها به ابعاد حقوقی آن محدود نمی شود، بلکه ریشه های عمیق اجتماعی، اقتصادی و حتی فرهنگی نیز دارد. شناخت این دلایل می تواند در پیشگیری و مقابله مؤثرتر با این جرم کمک کننده باشد.

۳.۱. سوءاستفاده های تاریخی و اجتماعی

در گذشته، برخی از مصادیق جعل هویت به دلایل سنتی و اجتماعی رخ می داد. به عنوان مثال، در برخی خانواده ها، اگر فرزندی فوت می کرد، شناسنامه او توسط فرزند دیگری که فاقد شناسنامه بود مورد استفاده قرار می گرفت. این امر اگرچه با نیت سوء استفاده از ابتدا همراه نبود، اما زمینه را برای مشکلات حقوقی و کلاهبرداری های بعدی فراهم می ساخت. همچنین، در دوره هایی از تاریخ کشور (مانند اقتصاد کوپنی در دهه های ۶۰ و ۷۰ شمسی)، افراد سودجو با استفاده از شناسنامه های جعلی یا متعلق به دیگران، کوپن های بیشتری دریافت کرده و در بازار آزاد به فروش می رساندند که خود نوعی جعل هویت برای کسب منافع اقتصادی محسوب می شد.

۳.۲. فرار از تعقیب قانونی یا خدمت سربازی

یکی از انگیزه های اصلی جعل هویت، فرار از مسئولیت های قانونی است. افراد ممکن است برای فرار از خدمت سربازی، تعقیب قضایی، یا اجرای احکام قضایی، اقدام به استفاده از هویت جعلی یا شناسنامه دیگران کنند. این کار به آن ها امکان می دهد تا از دید قانون پنهان بمانند یا به خارج از کشور فرار کنند. ماده ۹ قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه به صراحت این موارد را جرم انگاری کرده و مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته است.

۳.۳. اهداف کلاهبردارانه و مالی

بخش قابل توجهی از جعل هویت با انگیزه های مالی و کلاهبردارانه صورت می گیرد. این موارد شامل:

• ازدواج مجدد: افراد متأهل برای پنهان کردن وضعیت تأهل خود و ازدواج مجدد، اقدام به تهیه شناسنامه جعلی یا استفاده از شناسنامه دیگری می کنند تا از عواقب قانونی ازدواج دوم بدون اجازه یا کلاهبرداری از همسر جدید فرار کنند.
• اخذ وام و تسهیلات بانکی: با استفاده از هویت جعلی یا مدارک هویتی شخص دیگر، افراد سعی در دریافت وام، افتتاح حساب بانکی، یا گرفتن دسته چک به نام قربانی دارند که می تواند منجر به مشکلات مالی جدی برای صاحب هویت اصلی شود.
• کلاهبرداری در معاملات: انجام معاملات ملکی، خودرو یا سایر قراردادها با استفاده از هویت جعلی برای فریب طرف معامله و کسب مال نامشروع.

۳.۴. جعل هویت در فضای مجازی برای اهداف مختلف

با گسترش اینترنت و شبکه های اجتماعی، جعل هویت در فضای مجازی به یکی از چالش های جدید تبدیل شده است. افراد ممکن است با انگیزه های گوناگون اقدام به این کار کنند:

• ایجاد پروفایل های جعلی (فیک): ساخت حساب های کاربری در شبکه های اجتماعی (مانند تلگرام یا اینستاگرام) با نام، عکس و اطلاعات شخصی دیگران برای مقاصد مختلف، از جمله آزار و اذیت، نشر اکاذیب، یا کلاهبرداری اینترنتی.
• فیشینگ (Phishing): تلاش برای سرقت اطلاعات شخصی و مالی از طریق صفحات وب یا ایمیل های جعلی که خود را به جای نهادهای معتبر (بانک ها، فروشگاه های آنلاین) معرفی می کنند.
• اخاذی و سوءاستفاده های شخصی: استفاده از هویت جعلی برای برقراری ارتباط با قربانیان و سپس اخاذی یا سوءاستفاده های دیگر.

۴. نحوه شکایت کیفری از جعل هویت: گام به گام تا احقاق حق

در صورتی که قربانی جعل هویت شده اید، پیگیری قانونی و طرح شکایت کیفری اولین و مهم ترین گام برای احقاق حق و جلوگیری از سوءاستفاده های بیشتر است. این فرآیند نیازمند دقت و جمع آوری مستندات کافی است.

۴.۱. جمع آوری ادله و مستندات

برای موفقیت در شکایت جعل هویت، جمع آوری مدارک و شواهد قوی و محکم بسیار اهمیت دارد. این مستندات به اثبات وقوع جرم و انتساب آن به مرتکب کمک می کند:

• مدارک هویتی اصلی: کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی برای اثبات هویت واقعی.
• مدارک و اسناد مجعول: هرگونه سند یا مدرکی که با هویت جعلی ایجاد شده یا مورد سوءاستفاده قرار گرفته است (مثلاً کپی شناسنامه جعلی، قرارداد با امضای جعلی، برگه قضایی، فیش بانکی که با هویت شما صادر شده اما شما در آن دخالتی نداشته اید).
• شهادت شهود: در صورت وجود شاهدانی که از وقوع جعل هویت یا سوءاستفاده مطلع هستند.
• پرینت های بانکی و اسناد مالی: اگر جعل هویت برای مقاصد مالی (مانند برداشت از حساب، اخذ وام) استفاده شده است، پرینت های بانکی می تواند اثبات کننده باشد.
• گزارش پلیس فتا: در موارد جعل هویت در فضای مجازی، مراجعه به پلیس فتا و دریافت گزارش رسمی از تحقیقات آن ها حیاتی است.
• نظریه کارشناسی خط و امضا/انگشت نگاری: در صورتی که امضا یا خطی جعل شده باشد، یا اثر انگشت مطرح باشد، ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری برای تطبیق الزامی است.
• اسناد و مکاتبات مرتبط: هرگونه مکاتبه، ایمیل، پیامک یا سندی که نشان دهنده اطلاع شما از جعل هویت و اقدامات بعدی شما باشد.

۴.۲. ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (مراحل اولیه)

پس از جمع آوری ادله، باید شکایت کیفری جعل هویت خود را تنظیم و ثبت کنید. این مراحل عبارتند از:

1. تنظیم شکواییه: یک نمونه شکواییه جعل هویت دقیق و مستند بر اساس اطلاعات جمع آوری شده تهیه کنید. در این شکواییه باید مشخصات شاکی، مشتکی عنه (در صورت اطلاع)، موضوع شکایت، دلایل و منضمات، و شرح کامل واقعه ذکر شود.
2. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: با در دست داشتن شکواییه، مدارک هویتی خود و مدارک اثبات کننده وقوع جرم، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
3. ثبت و ارسال شکواییه: در این دفاتر، شکواییه شما ثبت و به دادسرای صالح ارسال می شود. برای این کار نیاز به عضویت در سامانه ثنا و داشتن رمز عبور شخصی دارید.

۴.۳. روند رسیدگی در دادسرا (تحقیقات بازپرسی، کارشناسی خط و امضا، قرار مجرمیت یا منع تعقیب)

پس از ثبت شکواییه، پرونده به دادسرا ارجاع می شود و مراحل زیر طی خواهد شد:

1. ارجاع به شعبه بازپرسی/دادیاری: پرونده به یکی از شعب دادسرای عمومی و انقلاب ارجاع می شود. بازپرس یا دادیار مسئول تحقیق و کشف حقیقت است.
2. احضار شاکی و مشتکی عنه: شاکی برای ارائه توضیحات و مشتکی عنه (در صورت شناسایی) برای دفاع از خود احضار می شوند.
3. تحقیقات و بازجویی: بازپرس تحقیقات لازم را انجام می دهد، از جمله بررسی مدارک، اخذ اظهارات شهود و استعلام از مراجع ذی ربط.
4. ارجاع به کارشناسی: در صورت لزوم (مثلاً برای تشخیص جعل امضا یا سند)، پرونده به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود.
5. صدور قرار نهایی: پس از تکمیل تحقیقات، بازپرس یکی از قرارهای زیر را صادر می کند:
   • قرار جلب به دادرسی (مجرمیت): اگر دلایل کافی برای انتساب جرم به مشتکی عنه وجود داشته باشد، پرونده به دادگاه کیفری ارجاع می شود.
   • قرار منع تعقیب: اگر دلایل کافی برای انتساب جرم وجود نداشته باشد یا جرم محقق نشده باشد. شاکی می تواند به این قرار اعتراض کند.

۴.۴. فرآیند رسیدگی در دادگاه کیفری و صدور حکم

در صورت صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده به دادگاه کیفری (دادگاه کیفری ۲ یا دادگاه های ویژه جرایم رایانه ای) ارسال می شود:

1. تعیین وقت رسیدگی: دادگاه وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین را احضار می کند.
2. جلسه رسیدگی: طرفین دلایل خود را ارائه داده و از خود دفاع می کنند.
3. صدور رأی: دادگاه پس از بررسی جامع، حکم مقتضی را صادر می کند. این حکم می تواند شامل مجازات جعل هویت (حبس و/یا جزای نقدی) و همچنین جبران خسارت وارده به شاکی باشد.

۴.۵. دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم جعل هویت

صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به جرم جعل هویت بستگی به نوع و شدت جرم و همچنین محل وقوع آن دارد. به طور کلی، رسیدگی به جرایم جعل و استفاده از سند مجعول و همچنین جعل هویت در صلاحیت دادگاه های کیفری ۲ قرار دارد. در موارد جعل هویت در فضای مجازی، دادسرای جرایم رایانه ای و متعاقباً دادگاه کیفری ۲ که به جرایم رایانه ای نیز رسیدگی می کند، صالح خواهد بود.

۵. نمونه شکواییه جعل هویت (اختصاصی برای جعل مدارک هویتی)

یک شکواییه جامع و کامل، سنگ بنای موفقیت در پیگیری قانونی جرم جعل هویت است. در ادامه یک نمونه شکواییه جعل هویت برای موارد مرتبط با جعل یا استفاده از مدارک هویتی نظیر شناسنامه و کارت ملی ارائه شده است.

۵.۱. فرم نمونه شکواییه جعل هویت با استفاده از شناسنامه/کارت ملی مجعول

بسمه تعالی
دادستان محترم عمومی و انقلاب [نام شهرستان]
سلام علیکم؛
با احترام، به استحضار عالی می رساند:

شاکی:
[نام و نام خانوادگی]: [مثال: احمد محمودی]
[نام پدر]: [مثال: علی]
[شماره ملی]: [مثال: 0012345678]
[شماره شناسنامه]: [مثال: 12345]
[تاریخ تولد]: [مثال: 1360/05/10]
[آدرس کامل]: [مثال: تهران، خیابان انقلاب، پلاک 10، واحد 3]
[شماره تماس]: [مثال: 09123456789]

مشتکی عنه:
[نام و نام خانوادگی]: [در صورت اطلاع، مثال: حسن کریمی (یا مجهول الهویه)]
[نام پدر]: [مثال: رضا (در صورت اطلاع)]
[شماره ملی]: [مثال: 0098765432 (در صورت اطلاع)]
[آدرس]: [مثال: تهران، خیابان آزادی، پلاک 20، طبقه 5 (یا نامعلوم)]
[مشخصات احتمالی]: [مثال: مردی حدود 40 ساله با قد متوسط و ریش کوتاه، در منطقه ... فعالیت داشته است.]

موضوع شکایت:
جعل هویت (استفاده از شناسنامه/کارت ملی اینجانب به نام شخص دیگر / جعل شناسنامه/کارت ملی و استفاده از آن به هویت اینجانب) و سوءاستفاده از اسناد مجعول.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی
2. تصویر/کپی مدرک هویتی مجعول (در صورت دسترسی)
3. تصویر/گزارش اقدامات مجرمانه صورت گرفته با هویت جعلی (مثال: فیش بانکی، قرارداد، برگه های قضایی، پرینت پیامک/ایمیل/پروفایل جعلی)
4. شهادت شهود (در صورت وجود، همراه با مشخصات و آدرس شهود)
5. نظریه کارشناسی خط و امضا/انگشت نگاری (در صورت لزوم)
6. گزارش پلیس فتا (در موارد جعل هویت آنلاین)
7. سایر مدارک مرتبط (مثال: اسناد مربوط به ضرر و زیان وارده)

شرح شکایت:
ریاست محترم،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به شماره ملی [شماره ملی شاکی]، مالک [نوع مدرک هویتی، مثال: شناسنامه/کارت ملی] به شماره [شماره شناسنامه/کارت ملی] می باشم.
[در این قسمت، چگونگی اطلاع از جعل هویت را با جزئیات دقیق شرح دهید. مثال:]
در تاریخ [تاریخ اطلاع از جرم]، از طریق [چگونگی اطلاع، مثال: دریافت ابلاغیه قضایی از شعبه 102 دادگاه عمومی تهران مبنی بر مطالبه وجه یک فقره چک/تماس از بانک ملت شعبه [نام شعبه] در خصوص افتتاح حساب به نام اینجانب/مشاهده پروفایل جعلی با عکس و مشخصات بنده در شبکه اجتماعی اینستاگرام]، متوجه شدم که شخص یا اشخاصی اقدام به [نوع جعل، مثال: جعل کارت ملی بنده و استفاده از آن برای افتتاح حساب بانکی و وصول چک/استفاده از شناسنامه اینجانب برای ازدواج مجدد/ایجاد هویت جعلی در فضای مجازی] نموده اند.
[جزئیات اقدام یا اقدامات مجرمانه صورت گرفته با هویت جعلی را به طور کامل توضیح دهید. مثال:]
بر اساس اطلاعات حاصله از [منبع اطلاعات، مثال: پرینت بانکی ضمیمه شده/تحقیقات اولیه پلیس فتا/مدارک ازدواج ضمیمه شده]، مشتکی عنه [نام مشتکی عنه یا عبارت شخص ناشناس] اقدام به [اقدام مجرمانه، مثال: افتتاح حساب بانکی به شماره [شماره حساب] در تاریخ [تاریخ افتتاح حساب] و سپس صدور و وصول [تعداد] فقره چک به مبلغ مجموعاً [مبلغ] ریال / ثبت واقعه ازدواج در تاریخ [تاریخ ازدواج] با خانم/آقای [نام] در دفترخانه [شماره دفترخانه] / انجام فعالیت های غیرقانونی در فضای مجازی با هویت اینجانب که موجب هتک حیثیت شده است] نموده است.
[زمان و مکان احتمالی وقوع جرم را با دقت بیان کنید. مثال:]
این اقدامات در تاریخ های [تاریخ های وقوع جرم] در [مکان های وقوع جرم، مثال: بانک ملت شعبه [نام شعبه] واقع در [آدرس شعبه]/شهر [نام شهر]/فضای مجازی] صورت پذیرفته است.
[ضرر و زیان مادی و معنوی وارده به شاکی را به وضوح ذکر کنید. مثال:]
در نتیجه این اقدامات مجرمانه، اینجانب متحمل ضرر و زیان مادی به مبلغ [مبلغ خسارت] ریال (شامل [جزئیات خسارت، مثال: مبلغ چک های وصول شده، هزینه های دادرسی،...) و ضرر و زیان معنوی از قبیل [توضیحات ضرر معنوی، مثال: هتک حیثیت، برهم خوردن آرامش روانی، مشکلات خانوادگی] شده ام.
لذا، با عنایت به مراتب فوق و با توجه به ادله و مستندات ارائه شده، از آن مقام محترم قضایی استدعا دارم:
1. دستورات لازم جهت تحقیقات کامل و کشف حقیقت صادر فرمایید.
2. مشتکی عنه را طبق مواد قانونی مربوطه (از جمله بند ب ماده 2 و ماده 9 قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه و مواد 523 و 536 قانون مجازات اسلامی) مورد تعقیب کیفری و مجازات قرار دهید.
3. حکم به جبران خسارات مادی و معنوی وارده به اینجانب صادر فرمایید.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]
[تاریخ]

۵.۲. راهنمای تکمیل بخش شرح شکایت در شکواییه

بخش شرح شکایت قلب شکواییه است و باید با نهایت دقت و تفصیل تکمیل شود:

• اهمیت ذکر جزئیات دقیق و قابل اثبات: هرچه جزئیات بیشتری (تاریخ، زمان، مکان، نحوه وقوع جرم، افراد درگیر) ذکر شود، روند تحقیقات برای مقام قضایی آسان تر خواهد بود. از ذکر حدس و گمان خودداری کرده و تنها بر روی وقایع قابل اثبات تمرکز کنید.
• نحوه ارجاع به ادله و مستندات: در طول شرح شکایت، به طور مکرر به مدارکی که در بخش دلایل و منضمات لیست کرده اید، ارجاع دهید. مثلاً بنویسید: همانطور که در پرینت بانکی ضمیمه شده مشهود است…
• تأکید بر درخواست تحقیق و کشف حقیقت: حتی اگر مشتکی عنه را نمی شناسید، درخواست برای تحقیقات جامع و کشف هویت و محل اقامت جاعل را مطرح کنید. وظیفه دادسرا کشف حقیقت است.
• ذکر خسارات وارده: تمامی ضرر و زیان های مادی (مثلاً هزینه های بانکی، مبلغ از دست رفته، هزینه های وکیل) و معنوی (مانند هتک حیثیت، اضطراب) را به دقت بیان کنید تا دادگاه بتواند در صورت اثبات جرم، حکم به جبران آن ها صادر کند.

۶. جعل هویت در فضای مجازی و اینترنت (Cyber Identity Theft)

با پیشرفت فناوری و گسترش ارتباطات آنلاین، جعل هویت در فضای مجازی به یکی از رایج ترین تهدیدات دیجیتال تبدیل شده است. این نوع جعل هویت، ابعاد و چالش های خاص خود را دارد.

۶.۱. مصادیق جعل هویت آنلاین (ساخت پروفایل فیک، سوءاستفاده از عکس و مشخصات، فیشینگ)

جعل هویت آنلاین می تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد که برخی از آن ها عبارتند از:

• ساخت پروفایل فیک (جعلی): ایجاد حساب های کاربری در شبکه های اجتماعی (مانند تلگرام، اینستاگرام، فیس بوک، توییتر) یا وب سایت ها با استفاده از نام، عکس، اطلاعات شخصی یا حتی شماره تلفن و ایمیل شخص دیگر. این پروفایل ها ممکن است برای کلاهبرداری، فریب، انتشار محتوای توهین آمیز یا سوءاستفاده های دیگر به کار روند.
• سوءاستفاده از عکس و مشخصات: سرقت تصاویر شخصی، شماره تلفن، آدرس ایمیل یا سایر اطلاعات فرد از فضای آنلاین و استفاده از آن ها برای مقاصد غیرقانونی یا مخرب. این کار می تواند شامل انتشار تصاویر خصوصی یا استفاده از هویت قربانی برای ثبت نام در سایت های نامعتبر باشد.
• فیشینگ (Phishing) و اسپیر فیشینگ (Spear Phishing): روشی که در آن کلاهبرداران با ارسال ایمیل ها، پیام ها یا ایجاد صفحات وب جعلی که بسیار شبیه به نهادهای معتبر (مانند بانک ها، شرکت های خدماتی، سازمان های دولتی) هستند، تلاش می کنند اطلاعات حساس کاربران (مانند رمز عبور، اطلاعات کارت بانکی) را به سرقت ببرند.
• غصب نام کاربری و رمز عبور: دسترسی غیرمجاز به حساب های کاربری افراد و استفاده از آن ها برای انجام فعالیت های مجرمانه به نام صاحب حساب.

۶.۲. قوانین و مجازات های مربوط به جعل هویت در شبکه های اجتماعی (تلگرام، اینستاگرام) طبق قانون جرایم رایانه ای

قانون جرایم رایانه ای مصوب ۱۳۸۸ به عنوان مهم ترین مرجع قانونی برای رسیدگی به جرایم اینترنتی، برخی از مصادیق جعل هویت آنلاین را جرم انگاری کرده است:

• ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): این ماده که بخشی از قانون جرایم رایانه ای است، به تغییر یا تحریف صوت و تصویر دیگران می پردازد. هر کس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. تبصره – چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد. این ماده می تواند در مواردی که عکس های فرد به صورت جعلی در پروفایل های فیک استفاده می شود، کاربرد داشته باشد.
• ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): این ماده به انتشار اطلاعات خصوصی دیگران مربوط می شود. هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا صد و پنجاه میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. این ماده برای مواردی که اطلاعات شخصی فرد برای جعل هویت یا آسیب به اعتبار وی استفاده می شود، قابل استناد است.

۶.۳. کلاهبرداری اینترنتی با استفاده از جعل هویت

یکی از اهداف شایع جعل هویت در فضای مجازی، ارتکاب کلاهبرداری اینترنتی است. ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه ای به این موضوع پرداخته است:

مطابق با ماده ۱۳ جرایم رایانه ای: هرکس به طور غیرمجاز از سیستم های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سیستم، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر رد مال به صاحب آن، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

این ماده به وضوح نشان می دهد که استفاده از جعل هویت آنلاین برای کسب منافع مالی نامشروع، جرم کلاهبرداری اینترنتی محسوب شده و مجازات های سنگینی در پی دارد. مصادیق آن می تواند شامل فروش کالاهای تقلبی با هویت جعلی، دریافت پول با وعده های دروغین، یا سرقت اطلاعات بانکی باشد.

۶.۴. نحوه شکایت از جعل هویت در فضای مجازی (مراجعه به پلیس فتا)

در صورت قربانی شدن جعل هویت آنلاین، مراحل شکایت کیفری کمی متفاوت است:

1. جمع آوری مستندات دیجیتال: تمامی شواهد دیجیتالی از جمله اسکرین شات از پروفایل های جعلی، پیام ها، ایمیل ها، آدرس های اینترنتی، و هرگونه تراکنش مالی مرتبط را به دقت جمع آوری و نگهداری کنید.
2. مراجعه به پلیس فتا: اولین گام، مراجعه حضوری به نزدیک ترین شعبه پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) و ارائه گزارش است. پلیس فتا با تخصص خود در زمینه جرایم رایانه ای، تحقیقات اولیه را آغاز می کند.
3. دریافت گزارش پلیس فتا: پس از اتمام تحقیقات مقدماتی، پلیس فتا یک گزارش رسمی تهیه می کند که برای ثبت شکایت کیفری در دادسرا ضروری است.
4. ثبت شکواییه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: با در دست داشتن گزارش پلیس فتا، مدارک هویتی و سایر مستندات، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکواییه خود را ثبت کنید. پرونده به دادسرای جرایم رایانه ای ارجاع خواهد شد و مراحل بعدی (بازپرسی، دادگاه) مانند جرایم جعل هویت سنتی طی می شود.

۷. نقش وکیل متخصص در پرونده های جعل هویت و غصب عنوان

پرونده های جعل هویت، چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی، به دلیل پیچیدگی های حقوقی، نیاز به تخصص و تجربه بالایی دارند. حضور یک وکیل متخصص در جعل هویت می تواند تفاوت قابل توجهی در روند و نتیجه پرونده ایجاد کند.

۷.۱. اهمیت مشاوره حقوقی تخصصی در جرایم پیچیده

جرایم جعل هویت و غصب عنوان، ابعاد مختلفی دارند و قوانین متعددی ممکن است در مورد آن ها اعمال شود. از تشخیص دقیق نوع جرم و مواد قانونی قابل استناد تا جمع آوری ادله و نحوه دفاع در دادگاه، همگی نیازمند دانش عمیق حقوقی هستند. یک وکیل متخصص با اشراف بر این جزئیات، می تواند مسیر درستی را برای شما ترسیم کرده و از اتلاف وقت و منابع جلوگیری کند.

۷.۲. وظایف و خدمات وکیل در پرونده های جعل هویت

یک وکیل متخصص در جعل هویت خدمات متنوعی را ارائه می دهد که به احقاق حقوق موکل کمک می کند:

• مشاوره حقوقی تخصصی: ارائه راهنمایی های لازم در خصوص ابعاد قانونی جرم جعل هویت، مجازات های احتمالی، و بهترین استراتژی برای پیگیری پرونده.
• تنظیم شکواییه و لوایح دفاعیه: تنظیم نمونه شکواییه جعل هویت یا شکایت نامه های مرتبط به صورت حرفه ای و مستند، با رعایت تمامی جزئیات قانونی و ارجاع به مواد صحیح. همچنین، تهیه لوایح دفاعیه قوی در مراحل مختلف دادرسی.
• جمع آوری ادله و مستندات: راهنمایی موکل در شناسایی و جمع آوری ادله لازم برای اثبات جرم، از جمله مدارک کتبی، شهادت شهود، و گزارش های کارشناسی.
• پیگیری قضایی: حضور فعال در تمامی مراحل دادسرا و دادگاه، پیگیری روند تحقیقات، شرکت در جلسات بازپرسی و دادرسی، و ارائه دفاعیات لازم به نیابت از موکل.
• درخواست جبران خسارت: پیگیری برای جبران کلیه خسارات مادی و معنوی وارده به موکل در نتیجه جرم جعل هویت.
• مذاکره و سازش: در صورت امکان و مصلحت موکل، تلاش برای رسیدن به سازش با طرف مقابل.

۷.۳. معیارهای انتخاب بهترین وکیل متخصص در جرایم رایانه ای و جعل

انتخاب وکیل مناسب نقش کلیدی در نتیجه پرونده دارد. معیارهای زیر می تواند در انتخاب بهترین وکیل یاری رسان باشد:

• تخصص و تجربه: وکیلی را انتخاب کنید که به طور خاص در زمینه جرایم جعل، جعل هویت، و جرایم رایانه ای تجربه و دانش کافی داشته باشد. سوابق و پرونده های موفق گذشته او را بررسی کنید.
• به روز بودن: قوانین مرتبط با جرایم رایانه ای و جعل هویت در فضای مجازی دائماً در حال تغییر و تکامل هستند. وکیل باید به آخرین تغییرات قوانین و رویه های قضایی اشراف کامل داشته باشد.
• اخلاق حرفه ای: صداقت، امانتداری، و حفظ اسرار موکل از ویژگی های بارز یک وکیل خوب است.
• ارتباط مؤثر: وکیلی که بتواند به خوبی با موکل خود ارتباط برقرار کرده و او را در جریان روند پرونده قرار دهد، اعتماد بیشتری را جلب می کند.

۸. نمونه شکواییه های مرتبط (برای پوشش نیازهای متنوع کاربر)

علاوه بر جعل هویت، جرایم دیگری نیز وجود دارند که ممکن است در ارتباط با اسناد و اعتبارات افراد رخ دهند. در این بخش، چندین نمونه شکواییه برای این جرایم مرتبط ارائه می شود تا کاربران بتوانند بسته به نیاز خود، از آن ها استفاده کنند.

۸.۱. نمونه شکواییه جعل سند عادی و استفاده از آن

در صورتی که سندی عادی (مانند قولنامه، مبایعه نامه خودرو، یا هر نوشته غیررسمی دیگر) جعل شده و از آن استفاده شده باشد، می توانید با استفاده از این نمونه شکواییه اقدام کنید.

بسمه تعالی
دادستان محترم عمومی و انقلاب [نام شهرستان]
سلام علیکم؛
با احترام، به استحضار عالی می رساند:

شاکی:
[نام و نام خانوادگی]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس کامل]:
[شماره تماس]:

مشتکی عنه:
[نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع) / مجهول الهویه]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس (در صورت اطلاع) / نامعلوم]:

موضوع شکایت:
جعل سند عادی و استفاده از سند مجعول.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی
2. کپی مصدق سند عادی اصلی (در صورت وجود)
3. تصویر/کپی سند عادی مجعول (در صورت دسترسی)
4. شهادت شهود (در صورت وجود)
5. نظریه کارشناسی خط و امضا (در صورت لزوم)
6. سایر مدارک و مستندات اثبات کننده

شرح شکایت:
ریاست محترم،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به شماره ملی [شماره ملی شاکی]، مالک [شرح مال یا موضوع سند، مثال: خودروی پراید مدل 1390 به شماره پلاک ایران 12-123ب12] می باشم.
مشتکی عنه، جناب آقای [نام مشتکی عنه] (یا شخص ناشناس)، در تاریخ تقریبی [تاریخ یا بازه زمانی] اقدام به جعل [نوع سند عادی، مثال: مبایعه نامه خودروی فوق الذکر/قولنامه فروش ملک به آدرس [آدرس]] نموده و با تغییر [جزئیات جعل، مثال: مبلغ معامله/نام خریدار/نام فروشنده/امضای اینجانب] در سند مذکور، از آن برای [هدف سوءاستفاده، مثال: فروش خودرو به شخص ثالث/ادعای مالکیت ملک/وصول وجه از بانک] استفاده کرده است.
این عمل مجرمانه منجر به ورود ضرر و زیان مادی به اینجانب به مبلغ [مبلغ تخمینی] ریال و همچنین [ذکر ضررهای معنوی احتمالی] شده است.
لذا، با تقدیم این شکواییه و با استناد به ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه و همچنین جبران خسارات وارده را از آن مقام محترم دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]
[تاریخ]

۸.۲. نمونه شکواییه جعل امضا

جعل امضا یکی از مصادیق جعل است که می تواند در هر سندی، اعم از رسمی و عادی، رخ دهد. این نمونه شکواییه برای موارد جعل امضا کاربرد دارد.

بسمه تعالی
دادستان محترم عمومی و انقلاب [نام شهرستان]
سلام علیکم؛
با احترام، به استحضار عالی می رساند:

شاکی:
[نام و نام خانوادگی]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس کامل]:
[شماره تماس]:

مشتکی عنه:
[نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع) / مجهول الهویه]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس (در صورت اطلاع) / نامعلوم]:

موضوع شکایت:
جعل امضا و استفاده از سند دارای امضای مجعول.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی
2. کپی نمونه امضای صحیح شاکی
3. تصویر/کپی سندی که امضای مجعول در آن است
4. شهادت شهود (در صورت وجود)
5. تقاضای ارجاع به کارشناسی خط و امضا
6. سایر مدارک اثبات کننده

شرح شکایت:
ریاست محترم،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به شماره ملی [شماره ملی شاکی]، مطلع گردیدم که در تاریخ [تاریخ یا بازه زمانی]، مشتکی عنه جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه] (یا شخص ناشناس) اقدام به جعل امضای اینجانب در [نوع سند، مثال: پشت یک فقره چک به شماره ... مربوط به حساب بانکی اینجانب/یک برگ قرارداد عادی فروش ملک/سفته ای به مبلغ ...] نموده و از آن سند برای [هدف سوءاستفاده، مثال: برداشت وجه از حساب/انتقال مالکیت/ایجاد دین برای اینجانب] استفاده کرده است.
امضای جعلی مذکور در سند [مشخصات سند، مثال: چک شماره ...] به وضوح با امضای واقعی اینجانب متفاوت است و این عمل بدون اطلاع و رضایت اینجانب صورت گرفته است.
این اقدام مجرمانه، ضرر و زیان مالی به مبلغ [مبلغ تخمینی] ریال را به اینجانب وارد آورده و [ذکر ضررهای معنوی احتمالی].
لذا، با عنایت به مطالب معروضه و با استناد به مواد ۵۲۳ و ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی و تقاضای ارجاع به کارشناسی خط و امضا، درخواست تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه و همچنین جبران خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]
[تاریخ]

۸.۳. نمونه شکواییه جعل عنوان

جعل عنوان زمانی اتفاق می افتد که فردی بدون داشتن صلاحیت قانونی، خود را به عنوان صاحب یک سمت، شغل یا عنوان خاص (مانند وکیل، پزشک، مأمور دولتی) معرفی کند. این نمونه شکواییه برای چنین مواردی مناسب است.

بسمه تعالی
دادستان محترم عمومی و انقلاب [نام شهرستان]
سلام علیکم؛
با احترام، به استحضار عالی می رساند:

شاکی:
[نام و نام خانوادگی]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس کامل]:
[شماره تماس]:

مشتکی عنه:
[نام و نام خانوادگی]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس]:

موضوع شکایت:
جعل عنوان [عنوان جعلی، مثال: وکیل/پزشک/مأمور دولتی].

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی
2. شهادت شهود (در صورت وجود، همراه با مشخصات و آدرس شهود)
3. مدارک اثبات کننده ادعای مشتکی عنه مبنی بر داشتن عنوان (مثال: کارت شناسایی جعلی، سربرگ، مهر، مدارک تبلیغاتی)
4. مدارک اثبات کننده عدم صلاحیت مشتکی عنه (مثال: استعلام از کانون وکلا/سازمان نظام پزشکی)
5. سایر مدارک و مستندات اثبات کننده

شرح شکایت:
ریاست محترم،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به شماره ملی [شماره ملی شاکی]، مطلع گردیدم که مشتکی عنه جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه] به شماره ملی [شماره ملی مشتکی عنه]، در تاریخ های [تاریخ یا بازه زمانی]، به طور علنی و مکرر خود را به عنوان [عنوان جعلی، مثال: وکیل پایه یک دادگستری/پزشک متخصص/مأمور اداره برق] معرفی نموده است.
مشتکی عنه با استفاده از این عنوان جعلی، اقدام به [شرح اعمال، مثال: ارائه مشاوره حقوقی و قبول وکالت/معاینه و تجویز دارو/اخذ وجوهی بابت خدمات خود از مردم] کرده است، در حالی که فاقد هرگونه مدرک یا مجوز معتبر برای فعالیت در این زمینه می باشد. (مدارک عدم صلاحیت ایشان از [مرجع مربوطه] در صورت امکان ضمیمه گردد.)
این اقدام مشتکی عنه موجب فریب افراد جامعه و ورود ضرر و زیان به [نوع ضرر، مثال: مراجعین به ایشان/اعتبار حرفه ای شغل وکالت/صحت و سلامت مردم] شده است.
لذا، با تقدیم این شکواییه و با استناد به [مواد قانونی مرتبط، مثال: ماده 55 قانون وکالت برای جعل عنوان وکیل/ماده واحده قانون مجازات استفاده غیرمجاز از عناوین علمی برای جعل عنوان پزشک/ماده 555 قانون مجازات اسلامی برای جعل عنوان دولتی]، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه را از آن مقام محترم دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]
[تاریخ]

۸.۴. نمونه شکواییه جعل و کلاهبرداری (ترکیب دو جرم)

در بسیاری از موارد، جعل (از جمله جعل هویت یا جعل سند) ابزاری برای ارتکاب کلاهبرداری است. در این حالت، دو جرم به صورت توأمان رخ داده و باید هر دو در شکواییه مورد اشاره قرار گیرند.

بسمه تعالی
دادستان محترم عمومی و انقلاب [نام شهرستان]
سلام علیکم؛
با احترام، به استحضار عالی می رساند:

شاکی:
[نام و نام خانوادگی]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس کامل]:
[شماره تماس]:

مشتکی عنه:
[نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع) / مجهول الهویه]:
[نام پدر]:
[شماره ملی]:
[آدرس (در صورت اطلاع) / نامعلوم]:

موضوع شکایت:
جعل سند/جعل هویت و کلاهبرداری.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی شاکی
2. کپی سند اصلی (در صورت وجود)
3. تصویر/کپی سند مجعول (یا مدرک هویت جعلی)
4. اسناد واریز وجه به حساب مشتکی عنه یا هرگونه مدرک انتقال مال
5. شهادت شهود (در صورت وجود)
6. نظریه کارشناسی خط و امضا (در صورت لزوم)
7. گزارش پلیس فتا (در موارد کلاهبرداری اینترنتی)
8. سایر مدارک و مستندات اثبات کننده مانورهای متقلبانه

شرح شکایت:
ریاست محترم،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به شماره ملی [شماره ملی شاکی]، به موجب [شرح نحوه آشنایی با مشتکی عنه، مثال: آگهی در روزنامه/معرفی توسط آشنایان/وب سایت اینترنتی] با مشتکی عنه جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه] (یا شخص ناشناس) آشنا شدم.
مشتکی عنه با توسل به مانورهای متقلبانه از قبیل [شرح مانورهای متقلبانه، مثال: معرفی خود به عنوان نماینده یک شرکت بزرگ/وعده فروش ملک با قیمت پایین تر از عرف بازار/وعده پرداخت سودهای کلان/ایجاد شخصیت جعلی با استفاده از مدارک هویت ساختگی یا متعلق به دیگری]، اقدام به فریب اینجانب نموده است.
در راستای این مانورها، مشتکی عنه اقدام به [ذکر عمل جعل، مثال: جعل یک فقره سند مالکیت رسمی برای ملک مورد معامله/جعل کارت پرسنلی خود به عنوان کارمند اداره دولتی/جعل هویت خود به عنوان فردی ثروتمند و معتبر] نمود و با استفاده از این سند/هویت جعلی، مبلغ [مبلغ کلاهبرداری شده] ریال را از اینجانب [نحوه اخذ مال، مثال: به صورت نقدی/از طریق واریز به حساب بانکی به شماره ...] اخذ کرد.
پس از اخذ وجه، مشتکی عنه [شرح اقدامات پس از اخذ مال، مثال: متواری شده و از دسترس خارج گردید/از انجام تعهدات خود سرباز زد].
لذا، با تقدیم این شکواییه و با استناد به ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری و همچنین مواد مربوط به جعل (مثال: مواد ۵۲۳ و ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی)، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه و همچنین جبران کلیه خسارات مادی و معنوی وارده را از آن مقام محترم دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]
[تاریخ]

نتیجه گیری

جعل هویت یک جرم جدی با ابعاد گسترده است که می تواند پیامدهای مخربی برای قربانیان داشته باشد. از سوءاستفاده از شناسنامه و کارت ملی در دنیای واقعی تا جعل هویت در فضای مجازی و کلاهبرداری اینترنتی، این جرم پیوسته در حال تکامل است. آگاهی از تعاریف حقوقی، قوانین مرتبط مانند قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه و قانون جرایم رایانه ای، و شناخت دقیق مراحل شکایت کیفری، برای مقابله مؤثر با این جرم ضروری است.

تنظیم یک نمونه شکواییه جعل هویت جامع و مستند، اولین و حیاتی ترین گام در مسیر احقاق حق است. به همین دلیل، توصیه می شود قربانیان این جرم در اسرع وقت نسبت به جمع آوری ادله و طرح شکایت جعل هویت اقدام نمایند. در این مسیر، بهره مندی از خدمات یک وکیل متخصص در امور جعل و جرایم رایانه ای می تواند به دلیل پیچیدگی های قانونی و رویه های قضایی، اطمینان و اثربخشی روند پیگیری را به طور چشمگیری افزایش دهد.

در پایان، باید تأکید کرد که سرعت در واکنش و دقت در پیگیری، کلید اصلی موفقیت در پرونده های جعل هویت است. با اقدام به موقع و صحیح، می توان از گسترش دامنه سوءاستفاده ها جلوگیری کرده و عدالت را برقرار ساخت.