نمونه پر کردن سفته: گام به گام و بدون خطا (با تصویر)
نمونه پر کردن سفته
سفته به عنوان یک سند تجاری معتبر، تعهدی حقوقی را بین صادرکننده و گیرنده ایجاد می کند. پر کردن صحیح سفته، چه کاغذی و چه الکترونیکی، برای جلوگیری از مشکلات حقوقی و اطمینان از اعتبار آن ضروری است. این راهنمای جامع به شما کمک می کند تا با جزئیات و آموزش گام به گام، سفته خود را به درستی تکمیل نمایید.
سفته یا فته طلب، یکی از مهم ترین اسناد تجاری در نظام حقوقی و اقتصادی ایران است که نقش تعیین کننده ای در تعهدات مالی و ضمانت های قراردادی ایفا می کند. از آنجا که این سند، تعهد پرداخت مبلغی معین را در زمان مشخص یا عندالمطالبه بر عهده صادرکننده می گذارد، هرگونه خطا یا نادیده گرفتن جزئیات در تکمیل آن می تواند به عواقب حقوقی و مالی ناخواسته ای برای طرفین منجر شود. اهمیت پر کردن صحیح سفته تنها به جنبه قانونی آن محدود نمی شود، بلکه این دقت، اعتماد متقابل در روابط تجاری و شخصی را نیز تقویت می کند. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای تخصصی و جامع، به بررسی ابعاد مختلف نحوه تکمیل سفته، اعم از کاغذی و الکترونیکی می پردازد. ما در این مسیر، جزئیات هر بخش از سفته را به دقت تشریح کرده و با تمرکز بر اشتباهات رایج، راهکارهای پیشگیری از آن ها را ارائه خواهیم داد تا کاربران بتوانند با اطمینان خاطر، از این ابزار قدرتمند تجاری بهره مند شوند.
سفته چیست و چرا تکمیل صحیح آن اهمیت دارد؟
سفته، که در زبان حقوقی به آن فته طلب نیز گفته می شود، یک سند تجاری لازم الاجرا است که بر اساس ماده ۳۰۷ قانون تجارت ایران تعریف شده است. این سند حاوی تعهد کتبی صادرکننده مبنی بر پرداخت مبلغی معین در موعدی مشخص یا عندالمطالبه به گیرنده (ذی نفع) یا حواله کرد وی است. سفته ابزاری قدرتمند برای تضمین تعهدات مالی و اعتباری در معاملات مختلف محسوب می شود و به دلیل اعتبار قانونی بالا، جایگاه ویژه ای در مبادلات اقتصادی کشور دارد.
کاربردهای رایج سفته در معاملات و ضمانت ها
کاربردهای سفته بسیار متنوع است و از آن در حوزه های گوناگون استفاده می شود:
- ضمانت کاری (حسن انجام کار): بسیاری از کارفرمایان برای تضمین تعهدات شغلی، عدم افشای اطلاعات محرمانه، جبران خسارات احتمالی ناشی از کم کاری یا سوءاستفاده های کارمند، از سفته به عنوان ضمانت حسن انجام کار استفاده می کنند.
- ضمانت وام و تسهیلات بانکی: بانک ها و موسسات مالی، برای اعطای وام و تسهیلات، اغلب از متقاضیان سفته به عنوان وثیقه و تضمین بازپرداخت مبلغ وام مطالبه می کنند.
- تعهدات مالی عمومی: در قراردادهای خرید و فروش اقساطی، اجاره، مشارکت، یا هرگونه تعهد پرداخت دیگری که طرفین قصد دارند آن را به صورت رسمی و قانونی تضمین کنند، سفته کاربرد فراوانی دارد.
اجزای اصلی سفته کاغذی و الزامات قانونی هر بخش
برای اینکه سفته از اعتبار تجاری برخوردار باشد، باید حاوی اجزای مشخصی باشد که در قانون تجارت به آن ها اشاره شده است. عدم درج یا نقص در هر یک از این اجزا می تواند سفته را از حالت سند تجاری خارج کرده و به یک سند عادی تبدیل کند که روند مطالبه آن پیچیده تر و طولانی تر خواهد بود. اجزای اصلی سفته کاغذی عبارتند از:
- مبلغ سفته: مبلغ تعهد شده باید هم به عدد و هم به حروف به صورت دقیق قید شود.
- تاریخ صدور: روز، ماه و سال صدور سفته باید به وضوح درج شود.
- تاریخ پرداخت: تاریخی که صادرکننده متعهد به پرداخت مبلغ سفته می شود (معین، عندالمطالبه یا به رؤیت).
- نام و نام خانوادگی گیرنده وجه (ذی نفع): مشخصات کامل فرد یا شرکت دریافت کننده وجه.
- امضا یا مهر صادرکننده: امضا یا مهر شخص صادرکننده سفته که نشان دهنده تعهد اوست.
- محل پرداخت: شهری که پرداخت وجه سفته باید در آن انجام شود (این بخش از نظر قانونی الزامی نیست اما درج آن توصیه می شود).
درک صحیح این اجزا و نحوه تکمیل دقیق آن ها، ستون فقرات اعتبار یک سفته است. در ادامه، به تشریح گام به گام نحوه پر کردن هر یک از این بخش ها می پردازیم.
مراحل گام به گام پر کردن سفته کاغذی
پر کردن صحیح سفته کاغذی نیازمند دقت و آگاهی از جزئیات قانونی است. در ادامه به صورت گام به گام به تشریح نحوه تکمیل هر بخش می پردازیم:
درج مبلغ سفته: دقت در عدد و حروف
مبلغ سفته یکی از اساسی ترین ارکان آن است. این مبلغ باید هم به عدد و هم به حروف در محل های مشخص شده روی برگه سفته درج شود.
- نحوه صحیح نگارش مبلغ به عدد و حروف:
- مبلغ را ابتدا به عدد در کادر مربوطه (معمولاً بالای برگه) بنویسید.
- سپس، همان مبلغ را به حروف، با دقت و بدون قلم خوردگی، در جایگاه مشخص شده (معمولاً در بخش مرکزی سفته) وارد کنید.
- همواره توصیه می شود از واحد «ریال» استفاده شود، زیرا واحد رسمی پول کشور است. در صورت استفاده از «تومان»، ممکن است در برخی موارد نیاز به تبدیل و اثبات باشد که روند حقوقی را پیچیده تر می کند.
- محدودیت مبلغ اسمی سفته و عواقب تجاوز از آن:
هر برگه سفته دارای یک سقف اعتبار یا «مبلغ اسمی» است که معمولاً به صورت چاپی در بالای سفته (مثلاً سفته تا مبلغ ده میلیون ریال) مشخص شده است. این مبلغ نشان دهنده حداکثر مبلغی است که می توان در آن سفته درج کرد.
اگر مبلغی که شما در سفته درج می کنید (چه به عدد و چه به حروف) بیش از مبلغ اسمی سفته باشد، سفته باطل نمی شود، اما تنها تا سقف مبلغ اسمی معتبر خواهد بود. برای مثال، اگر سفته ای با مبلغ اسمی ۱۰ میلیون ریال دارید و در آن مبلغ ۲۰ میلیون ریال را درج کنید، سفته فقط تا ۱۰ میلیون ریال اعتبار تجاری دارد.
- نکته مهم: تطابق مبلغ عددی و حروفی
همیشه اطمینان حاصل کنید که مبلغ درج شده به عدد و حروف کاملاً با یکدیگر مطابقت دارند. در صورت وجود هرگونه اختلاف، طبق قانون، مبلغ حروفی ملاک و معتبر خواهد بود، اما این اختلاف می تواند به عنوان ایرادی در سفته تلقی شده و مشکلاتی را در روند مطالبه ایجاد کند.
تصویری از یک سفته پر شده را تصور کنید که در قسمت بالای آن، مبلغ ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال به عدد و در قسمت میانی آن ده میلیون ریال به حروف درج شده است.
تاریخ در سفته: صدور، پرداخت و تفاوت ها
سفته دارای دو تاریخ اصلی است که هر یک نقش مهمی در اعتبار و سررسید آن ایفا می کنند:
- اهمیت تاریخ صدور و تبدیل سفته به سند عادی در صورت عدم درج:
تاریخ صدور، روزی است که سفته توسط صادرکننده تنظیم و امضا می شود. این تاریخ باید به صورت دقیق و کامل (روز، ماه، سال) در محل مربوطه درج شود. عدم درج تاریخ صدور، سفته را از ویژگی های یک سند تجاری خارج کرده و آن را به یک «سند عادی» تبدیل می کند. این امر به معنای از دست دادن مزایای حقوقی اسناد تجاری مانند امکان واخواست و توقیف اموال سریع تر است.
- روش های درج تاریخ پرداخت: معین، عندالمطالبه، به رؤیت:
تاریخ پرداخت، زمانی است که صادرکننده متعهد به پرداخت مبلغ سفته می شود. این تاریخ می تواند به سه شکل درج شود:
- تاریخ معین: رایج ترین حالت که در آن یک تاریخ دقیق (مثلاً ۱۴۰۳/۰۸/۱۵) به عنوان سررسید پرداخت ذکر می شود.
- عندالمطالبه: در این حالت، سفته در هر زمان که توسط دارنده مطالبه شود، قابل پرداخت است. عبارت «عندالمطالبه» در بخش تاریخ پرداخت درج می شود.
- به رؤیت (سفته دیداری): این نوع سفته به محض ارائه به صادرکننده، قابل پرداخت است. عبارت «به رؤیت» یا «دیداری» در بخش تاریخ پرداخت درج می شود.
- تفاوت کلیدی: سفته ضمانت و عدم درج تاریخ پرداخت
در مورد سفته های ضمانت کاری یا ضمانت وام، یک نکته بسیار حیاتی وجود دارد: «نباید تاریخ پرداخت درج شود». دلیل این امر آن است که ماهیت سفته ضمانت، تعهد به انجام کاری است و نه پرداخت در یک تاریخ مشخص. به جای تاریخ پرداخت، توصیه می شود عباراتی مانند «بابت حسن انجام کار» یا «بابت ضمانت وام بانکی» در محل تاریخ پرداخت یا در متن سفته و پشت آن درج شود. این کار از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری می کند، زیرا مطالبه سفته تنها در صورت عدم انجام تعهد اصلی امکان پذیر خواهد بود.
تصویری از یک سفته را مجسم کنید که در محل «تاریخ صدور» به حروف «پانزدهم آبان یک هزار و چهارصد و سه» و در محل «تاریخ پرداخت» عبارت «عندالمطالبه» یا «بابت حسن انجام کار» درج شده است.
مشخصات گیرنده وجه (ذی نفع): اهمیت و ملاحظات
درج نام و مشخصات کامل گیرنده وجه (شخصی که سفته به نفع او صادر می شود) از الزامات سفته است.
- ضرورت درج نام کامل شخص حقیقی یا حقوقی:
نام و نام خانوادگی شخص حقیقی یا نام کامل و شماره ثبت شرکت (در صورت شخصیت حقوقی) باید به صورت خوانا و بدون ابهام در بخش «در وجه» یا «به حواله کرد» سفته نوشته شود. این کار مشخص می کند که صادرکننده به چه کسی متعهد است و از بروز اختلافات حقوقی جلوگیری می کند.
- مخاطرات سفته در وجه حامل و دلایل عدم توصیه:
اگر نام گیرنده در سفته درج نشود، سفته «در وجه حامل» تلقی می شود. این بدان معناست که هر شخصی که سفته را در اختیار داشته باشد، می تواند وجه آن را مطالبه کند. این وضعیت، مخاطرات جدی امنیتی و حقوقی دارد؛ از جمله گم شدن یا سرقت سفته می تواند به سوءاستفاده های جبران ناپذیری منجر شود. به همین دلیل، صدور سفته در وجه حامل به هیچ عنوان توصیه نمی شود و همیشه باید نام گیرنده به وضوح قید شود.
در نمونه ای از یک سفته پر شده، در بخش گیرنده وجه، نام «شرکت توسعه پایدار ایرانیان» یا «آقای احمد محمدی» به وضوح نوشته شده است.
امضا، مهر یا اثر انگشت صادرکننده: لازمه اعتبار سند
امضای صادرکننده، مهر شرکت یا اثر انگشت (در صورت عدم توانایی امضا) از ارکان حیاتی سفته برای اعتبار حقوقی آن است.
- نقش حیاتی امضا در اعتبار حقوقی سفته:
امضا یا مهر صادرکننده، نشان دهنده پذیرش تعهد و مسئولیت حقوقی در قبال پرداخت مبلغ سفته است. بدون امضا، سفته فاقد اعتبار است و حتی به عنوان یک سند عادی نیز قابل استناد نخواهد بود. این امضا باید همان امضایی باشد که صادرکننده به طور معمول در اسناد رسمی خود استفاده می کند.
- عواقب عدم وجود امضا یا مهر:
سفته بدون امضا، هیچ گونه ارزش قانونی ندارد و نمی توان بر اساس آن ادعای دین یا تعهد کرد. این نقص به قدری اساسی است که سفته را کاملاً بی اعتبار می کند.
در یک سفته کامل، در بخش پایین و سمت چپ، امضای صادرکننده یا مهر شرکت به وضوح قابل مشاهده است.
محل پرداخت سفته: یک گزینه مهم اما اختیاری
محل پرداخت سفته، شهری است که صادرکننده متعهد به پرداخت وجه سفته در آنجا می شود. این بخش معمولاً در پایین سفته و در کنار مشخصات صادرکننده قرار دارد.
- چرا درج محل پرداخت توصیه می شود؟
هرچند درج محل پرداخت بر اساس قانون تجارت الزامی نیست، اما توصیه می شود برای وضوح بیشتر و جلوگیری از اختلافات احتمالی در آینده، این بخش را تکمیل کنید. معمولاً محل پرداخت، شهر محل اقامت صادرکننده سفته درج می شود. این کار به تعیین صلاحیت دادگاه در صورت بروز مشکل نیز کمک می کند.
در یک سفته، در کنار آدرس صادرکننده، شهر «تهران» به عنوان محل پرداخت درج شده است.
نمونه های کاربردی پر شده سفته کاغذی برای سناریوهای مختلف
برای درک بهتر نحوه پر کردن سفته، به بررسی نمونه هایی برای کاربردهای رایج می پردازیم. این نمونه ها به شما کمک می کنند تا در هر موقعیتی، سفته را به درستی تکمیل کنید.
نمونه ۱: سفته عادی و جامع (با تمامی فیلدها پر شده)
این نمونه یک سفته کامل است که برای تعهد پرداخت مبلغی معین در یک تاریخ مشخص صادر می شود و تمامی الزامات قانونی در آن رعایت شده است.
- مبلغ: ده میلیون ریال (۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان) – هم به عدد و هم به حروف درج شده.
- تاریخ صدور: پانزدهم آبان یک هزار و چهارصد و سه (1403/08/15) – به وضوح قید شده.
- تاریخ پرداخت: پانزدهم اسفند یک هزار و چهارصد و سه (1403/12/15) – یک تاریخ معین انتخاب شده.
- گیرنده وجه: آقای علی احمدی فرزند حسن، به شماره ملی ۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰.
- محل پرداخت: تهران.
- صادرکننده: امضا و نام کامل صادرکننده: محمد حسینی.
تصویری از یک سفته که تمام بخش های فوق به دقت و خوانا پر شده اند.
نمونه ۲: سفته ضمانت کاری (با قید بابت حسن انجام کار و عدم درج تاریخ پرداخت)
این سفته برای تضمین تعهدات یک کارمند در قبال کارفرما صادر می شود. مهم ترین تفاوت آن با سفته عادی، در عدم درج تاریخ پرداخت است.
- مبلغ: دویست میلیون ریال (۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان) – هم به عدد و هم به حروف.
- تاریخ صدور: دهم مهر یک هزار و چهارصد و سه (1403/07/10).
- تاریخ پرداخت: در این بخش عبارت «بابت حسن انجام کار» درج شده و تاریخ خاصی قید نشده است.
- گیرنده وجه: شرکت توسعه پردازان نوین (سهامی خاص)، شماره ثبت ۱۲۳۴۵.
- محل پرداخت: اصفهان.
- صادرکننده: امضا و نام کامل کارمند: سارا رضایی.
تصویری از یک سفته که در بخش تاریخ پرداخت آن عبارت بابت حسن انجام کار درج شده است.
نمونه ۳: سفته ضمانت وام (با قید بابت ضمانت وام و عدم درج تاریخ پرداخت)
این نمونه برای تضمین بازپرداخت وام بانکی استفاده می شود. مشابه سفته ضمانت کاری، تاریخ پرداخت در آن قید نمی شود.
- مبلغ: پانصد میلیون ریال (۵۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان) – هم به عدد و هم به حروف.
- تاریخ صدور: بیست و سوم شهریور یک هزار و چهارصد و سه (1403/06/23).
- تاریخ پرداخت: در این بخش عبارت «بابت ضمانت بازپرداخت وام بانک ملی شعبه مرکزی» درج شده و تاریخ خاصی قید نشده است.
- گیرنده وجه: بانک ملی ایران شعبه مرکزی، کد ۰۰۰۱.
- محل پرداخت: شیراز.
- صادرکننده: امضا و نام کامل وام گیرنده: حمید کریمی.
تصویری از یک سفته که در بخش تاریخ پرداخت آن عبارت بابت ضمانت بازپرداخت وام درج شده است.
سفته الکترونیکی: راهنمای گام به گام و مزایا
با پیشرفت فناوری و گسترش خدمات دولت الکترونیک، سفته الکترونیکی نیز به عنوان جایگزینی مدرن برای سفته کاغذی مطرح شده است. این نوع سفته دارای اعتبار قانونی مشابه سفته کاغذی است و مزایای متعددی را برای کاربران به همراه دارد.
معرفی سفته الکترونیکی و دلایل رواج آن
سفته الکترونیکی، نسخه ای دیجیتالی از سفته کاغذی است که تمامی فرآیند صدور، تکمیل، امضا، ظهرنویسی و حتی مطالبه آن به صورت آنلاین و از طریق پلتفرم های مجازی انجام می شود. دلایل رواج سفته الکترونیکی عبارتند از:
- دسترسی آسان: امکان صدور سفته در هر زمان و مکانی بدون نیاز به مراجعه حضوری به بانک یا دفاتر پستی.
- کاهش هزینه ها: حذف هزینه های چاپ، حمل و نقل و نگهداری سفته های کاغذی.
- افزایش امنیت: کاهش ریسک سرقت، گم شدن یا جعل سفته.
- کاهش خطاهای انسانی: با استفاده از فرم های دیجیتالی و اعتبارسنجی خودکار، احتمال بروز خطاهای نگارشی کاهش می یابد.
- تسریع فرآیندها: فرآیند صدور و انتقال سفته به مراتب سریع تر انجام می شود.
مراحل صدور و تکمیل سفته الکترونیکی
اگرچه پلتفرم های مختلفی برای صدور سفته الکترونیکی وجود دارد (مانند برخی بانک ها و اپلیکیشن های مرتبط)، اما مراحل کلی آن مشابه است:
- انتخاب پلتفرم و ورود به سامانه: ابتدا باید به یکی از سامانه های معتبر ارائه دهنده سفته الکترونیکی (مانند اپلیکیشن های بانکی که این خدمت را ارائه می دهند) مراجعه و با نام کاربری و رمز عبور خود وارد شوید. معمولاً نیاز به احراز هویت قوی (مانند اثر انگشت یا رمز پویا) وجود دارد.
- تعیین مبلغ و نوع سفته: پس از ورود، گزینه صدور سفته الکترونیکی را انتخاب کرده و مبلغ مورد نظر را (که می تواند معادل یا کمتر از سقف اعتبار سفته باشد) وارد می کنید. همچنین باید نوع سفته (عادی، ضمانت) را مشخص کنید.
- ورود مشخصات صادرکننده و گیرنده: اطلاعات مربوط به خودتان به عنوان صادرکننده (نام، کد ملی، آدرس) به صورت خودکار از سیستم دریافت می شود یا باید آن ها را تکمیل کنید. سپس، مشخصات کامل گیرنده وجه (شخص حقیقی یا حقوقی) شامل نام، کد ملی یا شناسه ملی را وارد می کنید.
- ذکر علت صدور (ضمانت و …): در صورتی که سفته برای ضمانت صادر می شود، باید نوع ضمانت (مثلاً «بابت ضمانت حسن انجام کار» یا «بابت ضمانت وام») را در فیلد مربوطه قید کنید. این بخش معادل عدم درج تاریخ پرداخت در سفته کاغذی ضمانت است.
- امضای الکترونیکی و نهایی سازی: پس از بررسی تمامی اطلاعات و تایید آن ها، با استفاده از مکانیزم های امضای الکترونیکی (مثلاً رمز پیامکی یا اپلیکیشن رمزساز)، سفته را امضا و نهایی می کنید. سفته الکترونیکی صادر شده سپس به صورت دیجیتال به گیرنده منتقل می شود.
تصویری از یک سفته الکترونیکی که تمام بخش های آن به درستی پر شده و امضای دیجیتال نیز صورت گرفته است.
نکات کلیدی و اشتباهات رایج در پر کردن سفته
دانستن نکات کلیدی و آگاهی از اشتباهات رایج، نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات حقوقی و حفظ اعتبار سفته ایفا می کند. این بخش به بررسی مهم ترین این موارد می پردازد:
سفته سفید امضا: خطرات و راهکارهای پیشگیری
سفته سفید امضا به سفته ای گفته می شود که فقط توسط صادرکننده امضا شده و سایر فیلدها مانند مبلغ، تاریخ و نام گیرنده خالی است. این عمل یکی از خطرناک ترین اشتباهات در معاملات است.
هرگز سفته سفید امضا صادر نکنید. این کار می تواند منجر به سوءاستفاده های جبران ناپذیر شود؛ زیرا دارنده سفته می تواند هر مبلغی و هر تاریخی را در آن درج کند و حتی سفته را به نام هر کسی که بخواهد انتقال دهد. در صورت نیاز به ارائه سفته، تمامی بخش های مربوطه را پر کنید و فقط بخش امضا را برای لحظه نهایی باقی بگذارید.
مخدوش کردن یا خط خوردگی در متن سفته
هرگونه خط خوردگی، لاک گرفتگی، تراشیدگی یا تغییر در اطلاعات درج شده روی سفته می تواند به ابطال آن یا حداقل به چالش کشیدن اعتبار سفته منجر شود. یک سند تجاری باید شفاف و بدون ابهام باشد.
- در صورت بروز اشتباه کوچک، به جای تلاش برای اصلاح، بهتر است سفته جدیدی را تکمیل کنید.
- اگر سفته مخدوش شد، تنها در صورتی اعتبار دارد که هر دو طرف (صادرکننده و گیرنده) زیر محل اصلاح را امضا و تایید کنند، اما این روش نیز توصیه نمی شود و بهتر است از سفته جدید استفاده شود.
عدم تطابق مبلغ عددی و حروفی: کدام ملاک است؟
همانطور که قبلاً اشاره شد، در سفته باید مبلغ هم به عدد و هم به حروف درج شود. در صورت عدم تطابق این دو مبلغ، قانون ملاک را مبلغی می داند که به حروف نوشته شده است. این امر می تواند به ضرر یکی از طرفین تمام شود، بنابراین دقت در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.
ظهرنویسی سفته ضمانت: تفاوت ها و اهمیت قید «بابت ضمانت»
ظهرنویسی (پشت نویسی) سفته به معنای انتقال سفته از یک دارنده به دارنده دیگر است. اما در سفته های ضمانت، ظهرنویسی مفهوم متفاوتی پیدا می کند:
- اگر سفته ای به عنوان ضمانت صادر شده باشد و شخصی پشت آن را امضا کند، باید به وضوح قید کند که این امضا «بابت ضمانت» است. در غیر این صورت، این امضا می تواند به عنوان یک ظهرنویسی عادی تلقی شود که به معنای انتقال مالکیت سفته به امضاکننده پشت آن است و می تواند مشکلات حقوقی فراوانی ایجاد کند.
-
مثال: «اینجانب [نام ضامن] با امضای خود، ضمانت پرداخت این سفته را بابت [تعهد اصلی، مثلاً حسن انجام کار آقای/خانم …] به عهده می گیرم.»
مهلت مطالبه وجه سفته و تفاوت آن با چک
بر خلاف چک که مهلت مطالبه آن نسبتاً کوتاه است، سفته دارای مهلت های مطالبه متفاوتی است:
- سفته با تاریخ پرداخت معین: دارنده سفته باید ظرف ۱۰ روز از تاریخ سررسید، برای واخواست (اعتراض عدم تادیه) اقدام کند و سپس ظرف مدت ۵ سال از تاریخ واخواست، از طریق دادگاه وجه آن را مطالبه کند.
- سفته عندالمطالبه یا به رؤیت: دارنده سفته می تواند ظرف یک سال از تاریخ صدور، برای مطالبه آن اقدام کند. در صورت عدم پرداخت، مهلت واخواست همان ۱۰ روز پس از مطالبه است.
عدم رعایت این مهلت ها سفته را از مزایای اسناد تجاری محروم می کند و آن را به یک سند عادی تبدیل می کند که روند مطالبه آن طولانی تر و پیچیده تر خواهد بود.
محل تهیه سفته و هزینه تمبر
سفته کاغذی را می توانید از شعب بانک ملی ایران یا دفاتر پستی منتخب در سراسر کشور تهیه کنید. قیمت سفته، که در واقع همان هزینه تمبر آن است، توسط مجلس شورای اسلامی تعیین می شود و تابعی از مبلغ اسمی سفته است.
جدول هزینه تمبر سفته (مثال تقریبی):
مبلغ اسمی سفته (ریال) هزینه تمبر (ریال) تا ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ۵,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ۲۵,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ۵۰,۰۰۰ بیشتر از ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ۰.۵ در هزار مبلغ اسمی توجه داشته باشید که مبلغی که شما روی سفته درج می کنید، لزوماً نباید از مبلغ اسمی آن بیشتر باشد. همانطور که ذکر شد، در صورت درج مبلغ بیشتر، سفته فقط تا سقف مبلغ اسمی معتبر خواهد بود.
سوالات متداول
آیا سفته بدون تاریخ اعتبار دارد؟
بله، سفته بدون تاریخ (چه تاریخ صدور و چه تاریخ پرداخت) اعتبار خود را به عنوان «سند تجاری» از دست می دهد و به «سند عادی» تبدیل می شود. این امر به معنای آن است که دارنده برای مطالبه آن نمی تواند از مزایای خاص اسناد تجاری مانند واخواست یا توقیف اموال سریع استفاده کند و باید از طریق دادگاه و اثبات ادعای خود اقدام نماید.
آیا می توان سفته را در وجه حامل صادر کرد؟
بله، از نظر قانونی امکان صدور سفته در وجه حامل وجود دارد. یعنی اگر در بخش گیرنده وجه، نام هیچ شخصی درج نشود، سفته در وجه حامل تلقی می شود. با این حال، به دلیل مخاطرات بالای امنیتی (مانند گم شدن یا سرقت و امکان سوءاستفاده)، این روش به هیچ عنوان توصیه نمی شود و بهتر است همیشه نام گیرنده به وضوح قید شود.
چگونه از سفته الکترونیکی استفاده کنیم؟
برای استفاده از سفته الکترونیکی، باید به پلتفرم های بانکی یا اپلیکیشن هایی که این سرویس را ارائه می دهند (مانند برخی بانک های دولتی و خصوصی) مراجعه کنید. پس از احراز هویت، مراحل انتخاب مبلغ، ورود مشخصات گیرنده و امضای الکترونیکی را طی می کنید. سفته الکترونیکی پس از صدور، به صورت دیجیتال به گیرنده ارسال می شود.
چه زمانی سفته ضمانت اعتبار خود را از دست می دهد؟
سفته ضمانت در دو حالت اصلی اعتبار خود را از دست می دهد: اول، در صورتی که تعهد اصلی (مانند حسن انجام کار یا بازپرداخت وام) به طور کامل و صحیح انجام شود. در این حالت، صادرکننده می تواند استرداد سفته را مطالبه کند. دوم، در صورتی که دارنده سفته پس از تخلف در تعهد اصلی، در مهلت های قانونی برای مطالبه و واخواست سفته اقدام نکند، سفته مزایای تجاری خود را از دست داده و به سند عادی تبدیل می شود.
آیا می توان مبلغ سفته را بیشتر از مبلغ اسمی آن نوشت؟
بله، می توانید مبلغ سفته را بیشتر از مبلغ اسمی چاپی روی آن بنویسید، اما در این صورت سفته تنها تا سقف همان مبلغ اسمی اعتبار تجاری خواهد داشت. برای مثال، اگر سفته ای با مبلغ اسمی ۲۰ میلیون ریال را برای ۴۰ میلیون ریال پر کنید، فقط تا سقف ۲۰ میلیون ریال از مزایای سند تجاری بهره مند خواهید شد. برای مبالغ بالاتر، باید از سفته ای با مبلغ اسمی متناسب استفاده کنید.
تفاوت سفته و چک در چیست؟
تفاوت های اصلی سفته و چک عبارتند از:
- طرفین: چک سه طرف دارد (صادرکننده، دارنده، بانک)، در حالی که سفته دو طرف دارد (صادرکننده، دارنده).
- محل پرداخت: چک حتماً باید توسط بانک پرداخت شود، اما سفته توسط صادرکننده در هر محلی که توافق شده باشد، قابل پرداخت است.
- جرم انگاری: صدور چک بلامحل دارای جنبه کیفری است (در صورت رعایت شرایط قانونی)، اما عدم پرداخت سفته تنها جنبه حقوقی دارد.
- مهلت مطالبه: مهلت مطالبه قانونی چک (جهت تعقیب کیفری) کوتاه تر از سفته است و سفته مهلت های مطالبه متفاوتی برای حفظ مزایای تجاری خود دارد.
جمع بندی و نتیجه گیری
سفته به عنوان یک سند تجاری قدرتمند، ابزاری حیاتی در تضمین تعهدات مالی و اعتباری است. پر کردن دقیق و صحیح این سند، چه به صورت کاغذی و چه الکترونیکی، نقش محوری در حفظ اعتبار حقوقی آن و جلوگیری از بروز هرگونه مشکل یا سوءاستفاده در آینده دارد. در این مقاله تلاش شد تا با ارائه یک راهنمای جامع و تخصصی، تمامی جزئیات مربوط به نحوه تکمیل سفته، از درج مبلغ و تاریخ گرفته تا مشخصات گیرنده و امضا، به صورت گام به گام تشریح شود. همچنین، با بررسی نمونه های پر شده برای سناریوهای مختلف و تاکید بر اشتباهات رایج، سعی بر آن بود تا آگاهی کاربران در این زمینه افزایش یابد.
دقت در هر یک از بخش های سفته، به ویژه در سفته های ضمانت که عدم درج تاریخ پرداخت در آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است، می تواند از پیامدهای حقوقی سنگین پیشگیری کند. با ظهور سفته الکترونیکی نیز، فرآیند صدور و مدیریت این اسناد تسهیل شده، اما همچنان رعایت اصول و دقت در ورود اطلاعات ضروری است. در نهایت، با وجود این راهنما، توصیه اکید می شود که در موارد پیچیده یا ابهامات حقوقی، حتماً با یک وکیل یا کارشناس حقوقی مجرب مشورت نمایید تا از حفظ کامل حقوق خود اطمینان حاصل کنید.
- ضرورت درج نام کامل شخص حقیقی یا حقوقی:
- اهمیت تاریخ صدور و تبدیل سفته به سند عادی در صورت عدم درج:
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "نمونه پر کردن سفته: گام به گام و بدون خطا (با تصویر)" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "نمونه پر کردن سفته: گام به گام و بدون خطا (با تصویر)"، کلیک کنید.