هزینه دادخواست مهریه ۱۴۰۲: راهنمای جامع گام به گام (ثبت، دادگاه و اعسار)

هزینه دادخواست مهریه در سال ۱۴۰۲ شامل تعرفه های قانونی مشخصی است که بسته به روش مطالبه (از طریق اداره ثبت یا دادگاه) و مراحل دادرسی متغیر است. آگاهی از این هزینه ها برای زوجه (خواهان) و زوج (خوانده) جهت مدیریت مالی و حقوقی پرونده ضروری است. این مقاله به تفصیل جزئیات هزینه ها، از جمله نیم عشر دولتی در اجرای ثبت، درصدهای دادرسی در دادگاه و امکان درخواست اعسار را بررسی می کند.

مطالبه مهریه، یکی از دعاوی مالی رایج در دادگاه های خانواده است که فرآیند حقوقی خاص خود را دارد. آشنایی با جزئیات هزینه های مترتب بر این فرآیند، نه تنها به شفافیت مالی کمک می کند بلکه می تواند از بروز مشکلات و سردرگمی های بعدی جلوگیری نماید. این راهنمای جامع، با تمرکز بر آخرین مقررات و تعرفه های سال ۱۴۰۲، به گونه ای طراحی شده است که اطلاعات دقیقی در اختیار تمامی ذینفعان، اعم از زنان متقاضی مهریه، مردان مواجه با این دعوا، و فعالان حقوقی قرار دهد.

جدول خلاصه هزینه های مطالبه مهریه در سال ۱۴۰۲ (نگاهی سریع به مبالغ اصلی)

اطلاع از تمامی هزینه های مرتبط با مطالبه مهریه می تواند پیچیده به نظر برسد. جدول زیر، خلاصه ای از مهم ترین هزینه ها و مبالغ تقریبی یا درصدهای قانونی مربوط به سال ۱۴۰۲ را ارائه می دهد تا دیدگاهی سریع و کاربردی در اختیار شما قرار گیرد. این ارقام می تواند مبنایی برای برنامه ریزی مالی در طول فرآیند حقوقی مطالبه مهریه باشد.

نوع هزینه	مرجع/نوع اقدام	مبلغ/درصد در سال ۱۴۰۲	توضیحات
تنظیم دادخواست توسط وکیل	خدمات حقوقی وکیل	توافقی (حدود ۵۰۰,۰۰۰ الی ۱,۵۰۰,۰۰۰ تومان بسته به پیچیدگی)	شامل نگارش و ویرایش تخصصی دادخواست.
ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی	دفاتر خدمات قضایی	تقریباً ۶۰,۰۰۰ تا ۷۰,۰۰۰ تومان	ثابت، برای هر دادخواست.
هزینه دادرسی (مرحله بدوی)	دادگاه/شورای حل اختلاف	۲.۵% ارزش خواسته (تا ۲۰ میلیون تومان)	بر اساس مبلغ مهریه مورد مطالبه.
هزینه دادرسی (مرحله بدوی)	دادگاه/شورای حل اختلاف	۳.۵% ارزش خواسته (مازاد بر ۲۰ میلیون تومان)	بر اساس مبلغ مهریه مورد مطالبه.
هزینه دادرسی (واخواهی و تجدیدنظر)	دادگاه	۴.۵% ارزش خواسته	مربوط به مراحل اعتراض به آرای بدوی.
هزینه دادرسی (فرجام خواهی، اعاده دادرسی، اعتراض ثالث)	دیوان عالی کشور/دادگاه	۵.۵% ارزش خواسته	مراحل عالی تر دادرسی.
هزینه هر برگ دادخواست	دفاتر خدمات قضایی	حدود ۲,۰۰۰ الی ۳,۰۰۰ تومان	به ازای هر برگ پیوست و دادخواست.
هزینه اجرای مهریه از طریق ثبت (نیم عشر دولتی)	اداره ثبت اسناد و املاک	۵% از مبلغ مهریه	توسط زوج در صورت وصول مهریه پرداخت می شود.
حق الوکاله وکیل	وکیل دادگستری	توافقی (بر اساس تعرفه کانون وکلا)	قابل مطالبه از زوج در صورت پیروزی.
هزینه کارشناسی	کارشناس رسمی دادگستری	متغیر (بر اساس تعرفه و نوع کارشناسی)	جهت ارزیابی اموال یا ارزش مهریه غیر نقدی.
هزینه توقیف اموال (قرار تأمین خواسته)	دادگاه	۰.۵% تا ۳% ارزش خواسته (ودیعه)	برای جلوگیری از نقل و انتقال اموال زوج.
هزینه انتشار آگهی	رسانه های عمومی	متغیر (بر اساس تعرفه)	در صورت مجهول المکان بودن زوج.

مبانی قانونی و اهمیت اطلاع از هزینه های دادرسی مهریه

مطالبه مهریه، همانند سایر دعاوی حقوقی، مستلزم پرداخت هزینه هایی است که تحت عنوان هزینه دادرسی شناخته می شوند. این هزینه ها برای پوشش بخشی از مخارج اداری و رسیدگی به پرونده توسط مراجع قضایی و ثبتی اخذ می گردد. مبنای قانونی اصلی برای تعیین این هزینه ها، ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی و مصوبات سالانه ریاست قوه قضاییه در خصوص تعرفه خدمات قضایی است.

آگاهی دقیق از این تعرفه ها برای هر دو طرف دعوا (زوجه و زوج) از اهمیت بالایی برخوردار است. زوجه با اطلاع از این هزینه ها می تواند آمادگی مالی لازم را برای پیگیری پرونده خود داشته باشد و در صورت نیاز، از راهکارهای قانونی مانند دادخواست اعسار بهره مند شود. از سوی دیگر، زوج نیز با درک ابعاد مالی دعوای مهریه، می تواند تصمیمات آگاهانه تری در خصوص چگونگی دفاع یا مصالحه اتخاذ کند. این شناخت جامع، به کاهش سردرگمی ها، جلوگیری از تحمیل هزینه های غیرضروری و تسریع در روند پرونده کمک شایانی می نماید.

مسیرهای قانونی مطالبه مهریه و هزینه های مربوطه در سال ۱۴۰۲

زوجه برای مطالبه مهریه خود در سال ۱۴۰۲، دو مسیر اصلی قانونی پیش رو دارد که هر یک هزینه ها و فرآیندهای خاص خود را شامل می شود. انتخاب مسیر مناسب، اغلب به شرایط پرونده، از جمله وجود اموال قابل شناسایی از زوج و میزان مهریه بستگی دارد.

مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک

اجرای مهریه از طریق اداره ثبت، به دلیل ماهیت سند رسمی عقدنامه، به عنوان اولین و سریع ترین راهکار شناخته می شود. در این روش، نیازی به طرح دعوا در دادگاه نیست و مستقیماً می توان به اداره ثبت مراجعه کرد. مراحل کار بدین صورت است که زوجه (یا وکیل او) با در دست داشتن عقدنامه رسمی به دفترخانه ثبت کننده ازدواج مراجعه و درخواست صدور اجراییه می کند. دفترخانه پس از صدور اجراییه، آن را به اداره ثبت اسناد محل اقامت زوج ارسال می نماید تا مراحل اجرایی آغاز شود.

هزینه اجرای مهریه از طریق ثبت در سال ۱۴۰۲

مهمترین هزینه در این مسیر، تحت عنوان «نیم عشر دولتی» شناخته می شود. این هزینه معادل ۵% از کل مبلغ مهریه است. نکته حائز اهمیت این است که نیم عشر دولتی، در ابتدا توسط زوجه پرداخت نمی شود؛ بلکه در صورت موفقیت در وصول مهریه، این مبلغ از اموال زوج کسر و به حساب دولت واریز می گردد. در صورتی که زوجه در مراحل بعدی از مطالبه مهریه انصراف دهد، مهریه را ببخشد یا با زوج مصالحه نماید، از پرداخت این نیم عشر معاف خواهد بود.

سایر هزینه های احتمالی در این روش عبارتند از:

• هزینه کارشناسی: در مواردی که ارزش مهریه (مانند طلا یا ملک) نیاز به ارزیابی کارشناسی داشته باشد.
• هزینه انتشار آگهی: در صورتی که نشانی زوج مجهول باشد و نیاز به اطلاع رسانی عمومی باشد.
• حق الوکاله وکیل ثبت: اگر زوجه از خدمات وکیل برای پیگیری امور ثبتی استفاده کند.

مزیت اصلی این روش، سرعت بیشتر و پیچیدگی کمتر نسبت به مسیر قضایی است. اما اگر زوج اموالی برای توقیف نداشته باشد یا اداره ثبت نتواند اموال را شناسایی کند، زوجه می تواند با دریافت گواهی عدم موفقیت از اداره ثبت، به دادگاه مراجعه نماید.

مطالبه مهریه از طریق دادگاه (و شورای حل اختلاف)

چنانچه مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت به نتیجه نرسد یا در مواردی خاص مستقیماً نیاز به طرح دعوا در دادگاه باشد، زوجه می تواند به مرجع قضایی مراجعه کند. تعیین مرجع صالح (شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده) بر اساس میزان مهریه مورد مطالبه صورت می گیرد:

• اگر مبلغ مهریه مورد درخواست تا سقف ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن در صلاحیت شورای حل اختلاف خواهد بود.
• اگر مبلغ مهریه مورد درخواست بالاتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به پرونده در صلاحیت دادگاه خانواده است.

انواع هزینه های دادرسی مهریه در دادگاه در سال ۱۴۰۲

هزینه های دادرسی در دادگاه، بر اساس ارزش خواسته (مبلغ مهریه) و مرحله رسیدگی به شرح زیر تعیین می شود:

1. هزینه دادرسی در مرحله بدوی:
   • برای مهریه تا مبلغ دویست میلیون ریال (معادل ۲۰ میلیون تومان): ۲.۵% از ارزش خواسته.
   • برای مهریه مازاد بر دویست میلیون ریال (بیش از ۲۰ میلیون تومان): ۳.۵% از ارزش خواسته.
2. هزینه دادرسی در مرحله واخواهی و تجدیدنظر: ۴.۵% از ارزش خواسته.
3. هزینه دادرسی در مرحله فرجام خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض ثالث: ۵.۵% از ارزش خواسته (این میزان عمدتاً در مواردی که مهریه وجه نقد باشد، اعمال می شود).

علاوه بر درصدهای فوق، هزینه هر برگ دادخواست نیز در سال ۱۴۰۲ تقریباً ۲,۰۰۰ الی ۳,۰۰۰ تومان محاسبه می گردد.

در صورتی که مهریه به صورت غیرنقدی (مانند سکه، طلا، ارز) در عقدنامه ذکر شده باشد، برای محاسبه دقیق هزینه دادرسی، ابتدا باید ارزش روز آن به وجه رایج کشور (ریال) تبدیل و سپس درصدهای فوق اعمال شود.

هزینه های جانبی و متفرقه در پرونده مهریه در سال ۱۴۰۲

علاوه بر هزینه های اصلی دادرسی و اجرای ثبت، پرونده مهریه ممکن است با هزینه های جانبی دیگری نیز همراه باشد که آگاهی از آن ها برای مدیریت مالی پرونده ضروری است.

هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

قبل از ارجاع هرگونه دادخواست به دادگاه، لازم است ابتدا آن را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت نمود. این دفاتر وظیفه تنظیم و ارسال الکترونیکی دادخواست ها به مراجع قضایی را بر عهده دارند و بابت خدمات خود مبلغ ثابتی را دریافت می کنند. در سال ۱۴۰۲، این مبلغ تقریباً بین ۶۰,۰۰۰ تا ۷۰,۰۰۰ تومان بوده است که باید توسط خواهان پرداخت شود.

حق الوکاله وکیل مهریه

یکی از مهم ترین هزینه هایی که ممکن است در پرونده مهریه متحمل شوید، حق الوکاله وکیل است. میزان حق الوکاله، بر اساس توافق بین وکیل و موکل تعیین می شود و عوامل متعددی نظیر میزان مهریه، پیچیدگی پرونده، مدت زمان رسیدگی، تخصص و تجربه وکیل و مراحل مختلف دادرسی (بدوی، تجدیدنظر، اجرا) بر آن تأثیرگذار است. تعرفه های مصوب کانون وکلای دادگستری نیز می تواند به عنوان مبنایی برای تعیین این مبلغ مورد استفاده قرار گیرد.

در صورت پیروزی زوجه در دعوای مهریه، این امکان وجود دارد که طبق قانون، حق الوکاله پرداختی به وکیل را تحت عنوان خسارات دادرسی از زوج مطالبه و دریافت نماید.

هزینه کارشناسی

در برخی موارد، برای تعیین ارزش دقیق مهریه (به ویژه زمانی که مهریه غیرنقدی باشد مانند یک ملک خاص، سهام یا تعداد معینی طلا که ارزش آن در سند مشخص نیست) یا برای ارزیابی اموال زوج جهت توقیف، نیاز به ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری خواهد بود. هزینه های کارشناسی بر اساس تعرفه های مصوب و نوع ارزیابی متغیر است و ابتدا توسط متقاضی (معمولاً زوجه) پرداخت می شود، اما می تواند جزو خسارات دادرسی از زوج مطالبه گردد.

هزینه توقیف اموال (قرار تأمین خواسته)

برای جلوگیری از نقل و انتقال اموال زوج توسط او در طول فرآیند دادرسی و به منظور تضمین وصول مهریه، زوجه می تواند درخواست صدور قرار تأمین خواسته کند. این قرار به دادگاه اجازه می دهد که اموال زوج را توقیف نماید. برای صدور این قرار، معمولاً دادگاه مبلغی را به عنوان ودیعه یا تأمین از خواهان درخواست می کند که این مبلغ نیز درصدی از ارزش خواسته (مهریه) است و می تواند در حدود ۰.۵% تا ۳% ارزش مهریه باشد. این ودیعه پس از پایان دادرسی و در صورت صدور حکم قطعی به نفع زوجه، قابل استرداد خواهد بود.

هزینه انتشار آگهی

در مواردی که نشانی زوج مجهول باشد و امکان ابلاغ اوراق قضایی به او به صورت حضوری فراهم نباشد، دادگاه دستور انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار را صادر می کند. هزینه های مربوط به این آگهی ها نیز باید توسط خواهان پرداخت شود.

راهکارهای کاهش هزینه ها: دادخواست اعسار در سال ۱۴۰۲

یکی از دغدغه های اصلی بسیاری از خواهان ها (به ویژه زوجه) در پرونده های مهریه، توانایی پرداخت هزینه های بالای دادرسی است. قانونگذار با پیش بینی نهاد «اعسار»، راهکاری را برای این مشکل فراهم آورده است.

تعریف و شرایط اعسار

اعسار به معنای ناتوانی مالی یک فرد از پرداخت هزینه های دادرسی یا بدهی های خود است. در دعوای مهریه، هم زوجه (خواهان) و هم زوج (خوانده) می توانند با اثبات اعسار خود، از مزایای قانونی آن بهره مند شوند. زوجه می تواند برای معافیت موقت یا تقسیط هزینه دادرسی مهریه، و زوج نیز برای تقسیط مهریه یا عندالاستطاعه شدن آن (در صورت وجود شرایط) درخواست اعسار کند.

مبنای قانونی درخواست اعسار، مواد ۵۰۴ تا ۵۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۵ قانون حمایت خانواده است. ماده ۵ قانون حمایت خانواده صراحتاً بیان می دارد: «در صورت عدم تمکن مالی هریک از اصحاب دعوی دادگاه می تواند پس از احراز مراتب و با توجه به اوضاع و احوال، وی را از پرداخت هزینه دادرسی، حق الزحمه کارشناسی، حق الزحمه داوری و سایر هزینه ها معاف یا پرداخت آن ها را به زمان اجرای حکم موکول کند.»

مدارک لازم برای اثبات اعسار

برای اثبات اعسار، متقاضی باید مدارک و شواهدی را به دادگاه ارائه دهد که نشان دهنده عدم تمکن مالی او برای پرداخت هزینه ها باشد. این مدارک شامل موارد زیر است:

1. استشهادیه محلی: گواهی حداقل دو شاهد که از وضعیت مالی متقاضی اطلاع کامل دارند و ناتوانی او را در پرداخت هزینه ها تأیید می کنند.
2. فیش حقوقی و صورتحساب های بانکی: برای نشان دادن میزان درآمد و موجودی حساب ها.
3. معرفی شهود: شهودی که در جلسه دادگاه حاضر شده و شهادت خود را تأیید کنند.
4. سایر اسناد و مدارک مالی: مانند اجاره نامه، قبوض معوقه، مدارک مربوط به بیماری یا هزینه های درمانی خاص.

تأثیر پذیرش اعسار بر هزینه های دادرسی و اجرایی

در صورت پذیرش دادخواست اعسار از سوی دادگاه:

• معافیت موقت یا تقسیط هزینه دادرسی: زوجه از پرداخت فوری هزینه دادرسی معاف شده و پرداخت آن به زمان وصول مهریه یا به صورت اقساط موکول می شود. این امر فشار مالی اولیه را از روی خواهان برمی دارد.
• تقسیط مهریه برای زوج: اگر زوج درخواست اعسار کند و مورد پذیرش قرار گیرد، دادگاه می تواند پرداخت مهریه را به صورت اقساطی تعیین کند یا آن را به صورت «عندالاستطاعه» (هرگاه تمکن مالی حاصل شود) درآورد.

نکته مهم این است که مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، به موجب قانون، از پرداخت هزینه های دادرسی و اجرایی به صورت دائم معاف هستند و دادگاه نمی تواند پرداخت این هزینه ها را به زمان دیگری موکول نماید.

هزینه دادخواست تعدیل اقساط مهریه در سال ۱۴۰۲

گاهی اوقات، زوج پس از صدور حکم قطعی مبنی بر پرداخت مهریه به صورت اقساط، به دلیل تغییر در وضعیت مالی خود (مثلاً کاهش درآمد یا افزایش هزینه های زندگی) قادر به پرداخت اقساط تعیین شده نیست. در چنین حالتی، زوج می تواند دادخواست «تعدیل اقساط مهریه» را به دادگاه ارائه دهد.

این دادخواست فقط در مورد مهریه عندالاستطاعه و مهریه هایی که قبلاً به صورت اقساطی حکم آن ها صادر شده است، قابل طرح است. برای تنظیم این دادخواست، هزینه ای مشابه با یک دادخواست حقوقی عادی در دفاتر خدمات قضایی دریافت می شود و اگر از خدمات وکیل استفاده شود، حق الوکاله وکیل نیز به آن افزوده خواهد شد.

برای موفقیت در دادخواست تعدیل اقساط، ارائه مستندات مالی دقیق و مستدل برای اثبات تغییر وضعیت مالی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مستندات می تواند شامل فیش های حقوقی جدید، مدارک مربوط به اخراج از کار، افزایش هزینه های درمانی یا عائله مندی و سایر موارد مشابه باشد. دادگاه با بررسی این مدارک و اوضاع و احوال موجود، در خصوص تعدیل یا عدم تعدیل اقساط تصمیم گیری خواهد کرد.

مدت زمان تقریبی برای پیگیری دادخواست مهریه در سال ۱۴۰۲

مدت زمان لازم برای پیگیری و اتمام یک پرونده مهریه، به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی توان زمان دقیقی را برای تمامی پرونده ها تعیین کرد. با این حال، می توان تخمین تقریبی برای هر مرحله ارائه داد:

• مراحل اولیه (تنظیم و ثبت دادخواست): معمولاً ۱ تا ۷ روز کاری.
• ابلاغ دادخواست و تشکیل جلسه اولیه در دادگاه/شورای حل اختلاف: ۱ تا ۳ ماه.
• مرحله رسیدگی بدوی و صدور رأی: ۳ تا ۶ ماه (بسته به شلوغی دادگاه و پیچیدگی پرونده).
• مرحله تجدیدنظر (در صورت اعتراض به رأی بدوی): ۳ تا ۶ ماه.
• مرحله فرجام خواهی (در صورت اعتراض به رأی تجدیدنظر): ۶ ماه تا ۱ سال.
• مرحله اجرا (پس از قطعی شدن حکم): از چند ماه تا چندین سال، بسته به شناسایی اموال زوج، سهولت توقیف و فروش آن ها.

عوامل مؤثر بر طولانی شدن فرآیند عبارتند از: پیچیدگی اختلافات، تعداد اموال و دارایی های زوج، مجهول المکان بودن زوج، درخواست های اعسار متعدد، اعتراض به کارشناسی، و حجم کاری بالای مراجع قضایی.

ملاحظات و نکات کلیدی در مطالبه مهریه ۱۴۰۲

پیگیری پرونده مهریه، فرآیندی حساس و نیازمند دقت فراوان است. رعایت برخی نکات کلیدی می تواند به افزایش شانس موفقیت و کاهش زمان و هزینه ها کمک کند.

شناسایی اموال زوج قبل از هر اقدامی

یکی از مؤثرترین گام ها در مطالبه مهریه، شناسایی دقیق و به موقع اموال منقول و غیرمنقول زوج پیش از هرگونه اقدام حقوقی است. این اقدام به زوجه کمک می کند تا بتواند قرار تأمین خواسته را برای توقیف اموال زوج صادر کند و از انتقال یا فروش آن ها جلوگیری نماید. این عمل، اهرم فشار مؤثری برای وصول مهریه خواهد بود.

امکان مطالبه خسارات دادرسی از خوانده

زوجه در صورت پیروزی در دعوای مهریه، می تواند تمامی هزینه هایی که بابت دادرسی، از جمله هزینه دادخواست، حق الوکاله وکیل، و هزینه های کارشناسی متحمل شده است را تحت عنوان خسارات دادرسی از زوج مطالبه و دریافت نماید. ذکر این خواسته در متن دادخواست اصلی یا طی یک دادخواست جداگانه الزامی است.

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه و تأثیر آن بر روند مطالبه

مهریه به دو صورت «عندالمطالبه» و «عندالاستطاعه» تعیین می شود:

• مهریه عندالمطالبه: به محض جاری شدن عقد، زن می تواند مهریه خود را مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت آن است، مگر اینکه اعسار او اثبات شود. این نوع مهریه، روند وصول سریع تری دارد.
• مهریه عندالاستطاعه: وصول مهریه منوط به توانایی مالی مرد است. زن تنها زمانی می تواند مهریه را مطالبه کند که ثابت شود مرد تمکن مالی برای پرداخت دارد. این نوع مهریه، فرآیند وصول طولانی تر و پیچیده تری دارد، زیرا بار اثبات توانایی مالی مرد بر عهده زن است.

آگاهی از نوع مهریه تعیین شده در عقدنامه، نقش بسزایی در برنامه ریزی برای مطالبه و تعیین استراتژی حقوقی دارد.

اهمیت مشاوره با وکیل متخصص خانواده

پرونده های مهریه، به دلیل پیچیدگی های قانونی و عاطفی، نیازمند تخصص و تجربه وکیل خانواده است. دریافت مشاوره حقوقی از یک وکیل متخصص می تواند در تمامی مراحل پرونده، از تنظیم صحیح دادخواست و جمع آوری مدارک لازم تا ارائه دفاعیات مؤثر و پیگیری مراحل اجرایی، راهگشا باشد. وکیل با تسلط بر آخرین قوانین و رویه های قضایی، می تواند بهترین راهکار را برای مطالبه مهریه پیشنهاد داده و از تضییع حقوق موکل خود جلوگیری نماید.

سوالات متداول در مورد هزینه دادخواست مهریه ۱۴۰۲

آیا هزینه های دادرسی مهریه در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال های قبل تغییری کرده است؟

تعرفه های اصلی دادرسی مهریه در سال ۱۴۰۲ (مانند درصدهای ۲.۵%، ۳.۵%، ۴.۵% و ۵.۵%) عموماً نسبت به سال های قبل ثابت مانده و همان درصدهای قبلی اعمال شده است. اما مبالغ ثابت مانند هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و هزینه هر برگ دادخواست ممکن است با تغییرات جزئی روبرو شده باشند که معمولاً به صورت سالانه ابلاغ می گردند. برای اطلاع از ارقام دقیق، همواره به آخرین مصوبات قوه قضاییه مراجعه نمایید.

منظور از نیم عشر دولتی در اجرای مهریه چیست و چه کسی آن را پرداخت می کند؟

نیم عشر دولتی، هزینه ای معادل ۵% از مبلغ مهریه است که در زمان اجرای مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک اخذ می شود. این مبلغ در ابتدا توسط زوجه پرداخت نمی شود؛ بلکه پس از وصول مهریه، از اموال زوج کسر و به حساب دولت واریز می گردد. در واقع، این هزینه بر عهده زوج است، اما اگر زوجه از مطالبه مهریه انصراف دهد یا با زوج مصالحه کند، نیازی به پرداخت این نیم عشر نخواهد بود.

آیا می توان هزینه وکیل را از زوج (مرد) دریافت کرد؟

بله، در صورتی که زوجه در دعوای مطالبه مهریه پیروز شود و حکم قطعی به نفع او صادر گردد، می تواند تمامی هزینه های دادرسی و اجرایی از جمله حق الوکاله وکیل خود را تحت عنوان «خسارات دادرسی» از زوج (مرد) مطالبه و دریافت نماید. برای این منظور، باید در دادخواست اصلی یا طی یک دادخواست جداگانه، این موضوع را از دادگاه درخواست کند.

در چه صورتی زوجه از پرداخت هزینه دادرسی مهریه معاف می شود؟

زوجه می تواند با ارائه «دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی» به دادگاه، از پرداخت فوری این هزینه ها معاف شود. در صورت پذیرش اعسار، پرداخت هزینه ها به زمان وصول مهریه یا به صورت اقساطی موکول می گردد. همچنین، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور به طور دائم از پرداخت هزینه های دادرسی معاف هستند و دادگاه نمی تواند پرداخت این هزینه ها را به زمان اجرای حکم موکول کند.

نحوه محاسبه هزینه دادرسی مهریه غیرنقدی (مانند سکه) چگونه است؟

برای محاسبه هزینه دادرسی مهریه غیرنقدی مانند سکه، طلا یا ارز، ابتدا باید ارزش روز آن به وجه رایج کشور (ریال) تبدیل شود. این تبدیل ارزش معمولاً بر اساس قیمت های رسمی اعلام شده توسط بانک مرکزی یا نرخ روز بازار (با ارجاع به کارشناس در صورت لزوم) صورت می گیرد. سپس درصدهای قانونی مربوط به هزینه دادرسی (۲.۵%، ۳.۵% و غیره) بر اساس مبلغ ریالی محاسبه شده اعمال خواهد شد.

آیا هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شامل اعسار می شود؟

هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مبلغ ثابتی است که در ابتدای فرآیند اخذ می شود. اگرچه در صورت پذیرش دادخواست اعسار، زوجه از پرداخت هزینه های دادرسی (که درصدی از ارزش خواسته است) معاف یا پرداخت آن تقسیط می شود، اما هزینه ثابت ثبت در دفاتر خدمات قضایی معمولاً به صورت کامل دریافت می گردد. در برخی موارد و با اثبات کامل عدم توانایی مالی، امکان تخفیف جزئی در این بخش نیز وجود دارد، اما این مورد کمتر شایع است.

پیگیری مطالبه مهریه، مستلزم آگاهی دقیق از مراحل قانونی و هزینه های مرتبط با آن در سال ۱۴۰۲ است. این راهنما تلاش کرد تا با ارائه اطلاعات شفاف و جامع در خصوص هزینه های دادخواست مهریه، از جمله جزئیات نیم عشر دولتی در اجرای ثبت، درصدهای دادرسی در دادگاه و راهکارهای قانونی مانند دادخواست اعسار، به مخاطبان یاری رساند. درک صحیح این ابعاد مالی و حقوقی، می تواند به زوجه در پیگیری حقوق خود و به زوج در مدیریت این فرآیند کمک شایانی کند. در هر گام از این مسیر، بهره مندی از مشاوره حقوقی تخصصی توصیه می شود تا از بروز خطاها و اتلاف وقت و سرمایه جلوگیری به عمل آید و حقوق قانونی شما به بهترین شکل محقق شود.